रशिया युक्रेनच्या युध्दाचा भारताला असा झाला फायदा

या वर्षी फेब्रुवारीमध्ये रशियाने युक्रेनवर हल्ला केला. यानंतर अमेरिका, युरोपसह जगातील अनेक देशांनी त्यांच्यावर आर्थिक निर्बंध लादले. यामुळे रशियाला तेलाचा पुरवठा करणे शक्य झाले नाही, आणि अशा स्थितीत त्याने किंमती कमी केल्या. याचा थेट फायदा भारताने घेतला, ज्या अमेरिकेसह अनेक देशांच्या दबावाला न जुमानता रशियाकडून तेल विकत घेतले. यामुळेच रशिया आता भारताला तेल पुरवठा करणाऱ्या आघाडीच्या देशांमध्ये आला आहे.

एप्रिल ते जून या महिन्यात सौदी अरेबियाच्या तुलनेत रशियाचे कच्चे तेल स्वस्त झाले आहे. मे महिन्यात ते प्रति बॅरल 19 डॉलर इतके कमी होते.

रशियाकडून भारताला होणाऱ्या वाढत्या पुरवठ्यामुळे भारताला क्रूड विकणाऱ्या देशांमध्ये ते दुसऱ्या क्रमांकावर आले आहे. यापूर्वी सौदी अरेबियाला हा दर्जा होता. सध्या भारताला तेल पुरवठा करणाऱ्या देशांमध्ये इराक पहिल्या क्रमांकावर आहे आणि सौदी दुसऱ्या क्रमांकावर आहे. युक्रेन संकटानंतर भारत आणि चीनने रशियाकडून मोठ्या प्रमाणावर तेल खरेदी केले आहे. भारत आपल्या गरजेच्या 85 टक्के तेल आयात करतो.

अशा स्थितीत युक्रेनच्या संकटात रशियाने स्वस्त तेल दिल्याने भारताचे आयात बिल कमी होण्यास मदत झाली आहे. इतकेच नाही तर कोरोनामुळे महागाई आणि मंदीच्या भीतीचा सामना करण्यासही मदत झाली आहे.

सरकारी आकडेवारीनुसार, जून महिन्यात भारताने $47.5 अब्ज किमतीचे तेल आयात केले. मात्र, गेल्या वर्षी याच तिमाहीत भारताने $25.1 अब्ज किमतीचे तेल खरेदी केले होते. मोठ्या प्रमाणावर तेल आयात करण्याचे कारण म्हणजे कोरोनाच्या काळात अर्थव्यवस्था खुली झाली आणि मागणी वाढली. याशिवाय भारताने मोठ्या प्रमाणावर तेल साठवण्यासाठी आणखी खरेदी केली आहे.

ही संधी भारतासाठीही फायदेशीर ठरली कारण या काळात मंदी आणि महागाई वाढण्याची शक्यता होती. एकीकडे भारताने रशियाकडून तेल खरेदी वाढवली आहे, असे तेल बाजारावर लक्ष ठेवणाऱ्या तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. दुसरीकडे, सौदी अरेबिया आणि इराक यांनाही त्रास झालेला नाही.