Inhalers वापरणाऱ्यांसाठी 'या' गोष्टी आहेत महत्त्वाच्या जाणून घ्या का?

अस्थमाच्या (Asthma) आजारात डॉक्टर रुग्णांना इनहेलर (Inhalers) वापरण्याचा सल्ला देतात, पण लोकांमध्ये असाही गैरसमज आहे की इनहेलरचा अतिवापर केल्याने त्याची सवय होऊ शकते आणि त्याचा जास्त वापर केल्याने ते हानिकारकही ठरु शकते. जाणून घ्या नेमकं याविषयी तज्ज्ञांचे म्हणणे काय आहे.

दमा ही फुफ्फुसाची लंग कंडिशन (Chronic lung condition) आहे. इनहेलरबद्दल लोकांच्या मनात एक गैरसमज आहे की त्याच्या वापरामुळे व्यसन (Addiction) लागेल, तर हे खरं आहे की दमा हा दीर्घकाळ राहणारा आजार आहे आणि डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार इनहेलरच्या वापराने तो नियंत्रित राहतो. इनहेलर दम्याच्या रुग्णांसाठी लाइफलाइन (Lifeline) म्हणून काम करते.

इनहेलरच्या वापरामुळे दम्याच्या रुग्णांना आराम मिळतो. काहीवेळा डॉक्टर ते अल्पकालीन (Short term) वापरण्याची शिफारस करतात, नंतर काही गंभीर प्रकरणांमध्ये रुग्णांना दीर्घकाळ इनहेलर घ्यावे लागते. तज्ज्ञांच्या मते, जेव्हा तुमचा रक्तदाब (Blood pressure)कमी असतो, मधुमेहाची (Diabetes) औषधे आणि दृष्टी कमी असते तेव्हा तुमच्यासाठी चष्मा आवश्यक असतो.

त्यामुळे रोगावर नियंत्रण ठेवण्यास मदत होते

इनहेलर्सबाबत असाही गैरसमज आहे की त्यात स्टिरॉइड्सचा (Steroids)वापर केला जातो, ज्यामुळे तुमचे नुकसान होऊ शकते. तज्ञांच्या मते, बरेच लोक स्टेरॉईड्सच्या हानिकारक प्रभावांना इनहेलरच्या (Inhaler) वापराशी जोडतात, असे म्हणले जाते की यामुळे हाडे (Bones) कमकुवत होऊ शकतात, परंतु इनहेलरमध्ये स्टिरॉइड्सचे प्रमाण मायक्रोग्राम डोसमध्ये (Microgram dose) खूपच कमी आहे. ओरल स्टिरॉइड्समध्ये हे प्रमाण जास्त आहे. तर इनहेलर थेट एयरवेजमध्ये दिले जाते आणि ते थेट शरीरात शोषले (Directly observe) जात नाही. त्यामुळे त्याचे दुष्परिणाम (Side effects) खूप कमी आहेत.

हे दमा गंभीर होण्यापासून प्रतिबंधित करते

असाही एक समज आहे की इनहेलरचा (Inhaler) वापर केवळ दम्याच्या गंभीर प्रकरणांमध्ये केला जातो, परंतु तज्ञांच्या मते, हे खरे नाही. इनहेलर हे एक औषध आहे जे केवळ दम्याच्या रुग्णांना आराम देते असे नाही तर ते दीर्घकाळ दमा नियंत्रित करते. इनहेलर वापरल्याने दमा गंभीर होण्यापासून प्रतिबंध होतो.

दम्याचा आजार पूर्णपणे बरा होत नाही

असे मानले जाते की, दम्याचा आजार पूर्णपणे बरा होऊ शकतो. परंतु दमा ही दीर्घकालीन स्थिती आहे आणि हा आजार कधीही पूर्णपणे बरा होत नाही. मात्र, डॉक्टरांच्या सल्ल्याने औषधे आणि इनहेलरच्या वापराने हा आजार आटोक्यात आणता येतो आणि दम्याचे रुग्ण पूर्णपणे सामान्य जीवन जगू शकतात. दम्यामुळे उद्भवणारी लक्षणे वेळोवेळी दाबली जातात किंवा कमी होतात. यावर आधारित, डॉक्टर औषधे कमी करण्याचा किंवा पूर्णपणे बंद करण्याचा सल्ला देतात, परंतु याचा अर्थ असा नाही की दमा पूर्णपणे बरा झाला आहे.

ही परिस्थिती घातक ठरू शकते

जर दम्याचे रुग्ण दीर्घकाळ औषधांशिवाय राहतात आणि नंतर त्यांना गंभीर लक्षणे दिसू लागली तर त्यांच्यासाठी दम्याचा झटका घातक ठरू शकतो. म्हणूनच डॉक्टरांच्या सल्ल्यानेच औषधे घेणे आणि डॉक्टरांचा सल्ला घेतल्यानंतरच औषधे बंद करणे महत्त्वाचे आहे.