लॉकडाऊननंतर साखरेचे दर वाढणार की कमी होणार? देशात 'अशी' आहे साखर उद्योगाची स्थिती!

पुणे : महाराष्ट्रासह देशात यंदाच्या गळीत हंगामात साखरेच्या उत्पादनात मोठ्या प्रमाणावर घट झाली आहे. परंतु लॉकडाऊनच्या कालावधीत उद्योग व्यवसाय बंद असल्यामुळे साखरेचा खपही कमी झाला आहे. त्यामुळे राज्यासह देशात साखरेचे दर स्थिर राहतील, असे साखर उद्योगातील तज्ञांचे मत आहे.

- बातम्या ऐकण्यासाठी डाऊनलोड करा ई-सकाळचे ऍप 

देशातील साखर कारखान्यांनी यंदाच्या गाळप हंगामात 247.80 लाख टन साखर उत्पादन केले आहे. गतवर्षी याच कालावधीत साखरेचे उत्पादन 311.75 लाख टन इतके झाले होते. देशात यंदा गतवर्षीच्या तुलनेत साखरेच्या उत्पादनात सुमारे 64 लाख टन (सुमारे 20 टक्के) घट झाली आहे. तथापि, गतवर्षी 15 एप्रिलअखेर ऊस गाळप करणार्‍या 172 साखर कारखान्यांच्या तुलनेत यावर्षी  फक्त 139 साखर कारखानदार ऊस गाळप करीत आहेत.

उत्तर प्रदेश येथील साखर कारखान्यांनी चालू हंगामात 108.25 लाख टन साखर उत्पादन केले आहे. मागील हंगामात त्याच वेळी उत्पादन झालेल्या 105.55 लाख टन साखरेचे उत्पादन घेतले होते. उत्तरप्रदेशमध्ये सध्या 98 साखर कारखान्यांमध्ये गाळप हंगाम सुरू आहे.

- Coronavirus : कोणतीही चूक करु नका; जागतिक आरोग्य संघटनेने दिला इशारा

महाराष्ट्रात 46.60 लाख टनांची घट : 
महाराष्ट्रात चालू हंगामात15 एप्रिलपर्यंत साखरेचे उत्पादन 60.12 लाख टन झाले आहे. तर, मागील वर्षी याच काळात 106.71 लाख टन उत्पादन झाले होते. सध्या 136 कारखान्यांनी गाळप बंद केले असून, केवळ सहा साखर कारखाने कार्यरत आहेत. मागील हंगामाच्या तुलनेत यंदा राज्यात साखरेचे उत्पादन 46.60 लाख टनांनी घटले आहे.

कर्नाटकात 63 साखर कारखान्यांनी 33.82 लाख टन साखर उत्पादन घेतले आहे.कर्नाटकातील यंदाचा गाळप हंगाम संपला असून, गतवर्षी 67 साखर कारखान्यांनी 43.20 लाख टन साखर उत्पादन केले होते. तमिळनाडूच्या बाबतीत या हंगामात चालू असलेल्या 24 साखर कारखान्यांपैकी 16 साखर कारखान्यांनी गाळप संपवले आहे. या राज्यात साखर उत्पादन 4.95 लाख टन होते. तर, गतवर्षी साखर कारखान्यांनी 6.85 लाख टन उत्पादन केले होते.

- Coronavirus : भारतीय पुरुष का ठरताहेत कोरोनाचे सर्वाधिक बळी? 'ही' आहेत त्याची कारणे

गुजरातमध्ये 3 साखर कारखाने सुरू असून 8.80 लाख टन साखर उत्पादन झाले आहे. गतवर्षी 11.19 लाख टन साखरेचे उत्पादन झाले होते. आंध्र प्रदेश, तेलंगणा, बिहार, उत्तराखंड, पंजाब, हरियाणा, मध्य प्रदेश,  छत्तीसगड, राजस्थान, ओडिशा राज्यांनी एकत्रितपणे 31.86 लाख टन साखरेचे उत्पादन केले आहे.

देशभरात लॉकडाऊनमुळे रेस्टॉरंट्स, मॉल्स, चित्रपटगृह बंद पडल्यामुळे साखर विक्रीवर परिणाम झाला आहे. यामुळे आइस्क्रीम, शीतपेये, रस, मिठाई, मिठाई इत्यादी साखर गोड पदार्थांच्या मागणीवर परिणाम झाला असून, लॉकडाऊन संपल्यानंतर साधारणत: साखरेच्या मागणीत 10 ते15 लाख टनांची वाढ होऊ शकते. तसेच जून-जुलै महिन्यात इंडोनेशियासह अन्य देशांमध्ये साखरेचे निर्यातीमध्ये वाढ होईल, असा साखर उद्योगाचा अंदाज आहे. इंडोनेशियात थायलंडकडून साखर आयात केली जाते.

- 'दूध हळद प्यायला लोकांना प्रोत्साहन द्या'; दूध संघाचं राज्य सरकारला आवाहन

गेल्या वर्षभरात थायलंडमध्ये साखरेच्या उत्पादनात मोठी घट झाली आहे. इंडोनेशियाने थायलंड आणि ऑस्ट्रेलियाच्या तुलनेत भारतीय साखरेवर आयात शुल्क कमी केले आहे. त्यामुळे इंडोनेशियामध्ये भारतीय साखरेची आयात आणखी वाढणार आहे. जून-जुलैमध्ये साखरेच्या निर्यातीमध्ये वाढ झाल्याचे दिसून येईल.

जागतिक साखरेच्या किंमती अचानक खाली आल्यामुळे निर्यातीवर परिणाम झाला आहे. परंतु रुपयाच्या अलीकडील घसरणीमुळे निर्यातदारांना थोडा दिलासा  मिळणार आहे. 
- संजय बॅनर्जी, इंडियन शुगर मिल्स असोसिएशन

इथेनॉल उत्पादनातही घट :

लॉकडाऊनच्या काळात पेट्रोलचा वापर कमी झाल्यामुळे इथेनॉलचा पुरवठा अन्य राज्यांमध्ये हलविण्यात आला आहे. बहुतांश साखर कारखान्यांनी इथेनॉलऐवजी सॅनिटायझरच्या उत्पादनाकडे वळले आहेत.

कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर सहकारी साखर कारखान्यांच्या संचालक मंडळाच्या निवडणुका स्थगित करण्यात आल्या आहेत. त्यामुळे साखरेच्या विक्री करण्यास अडचणी येत आहेत. त्यामुळे साखर विक्रीचे अधिकार संचालक मंडळाला द्यावा, असा प्रस्ताव सहकर मंत्र्यांकडे स्वप्नात आला आहे. याबाबत निर्णय झाल्यास संचालक मंडळाला साखरेच्या विक्रीबाबत निर्णय घेता येईल.
- संजय खताळ, व्यवस्थापकीय संचालक, महाराष्ट्र राज्य सहकारी साखर महासंघ.