‘दी मराठा सेंच्युरी’ पुस्तक इतिहासप्रेमी व अभ्यासकांसाठी उपलब्ध
पुणे: ‘‘देवघराकडुन दादाकडे गेले. जाऊन पोटात डोई घातली. म्हणो लागले की मजला वांचवावे. तो दादास करुणा आली. गाडद्यास म्हणु लागले कीं लेकरास मारु नका. तो सुमेरसींगाने उत्तर दील्हे, तुम्ही वेडे आहात की यांस वाचवीतात.’’...हे वर्णन आहे इतिहासातील प्रसिद्ध ‘ध चा मा’ या प्रसंगाचे. असे अनेक प्रसंग, त्यासंबंधीची पत्रे, चित्रे व मुद्देसूद माहिती मिळू शकते ‘दी मराठा सेंच्युरी’ या पुस्तकातून.
हेही वाचा: उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांना सर्टिफिकेट ऑफ कमिटमेंट
पेशाने डॉक्टर असलेले व नौदलातून सर्जन कमांडर म्हणून निवृत्त झालेले डॉ. उदय कुलकर्णी यांचे ‘दी मराठा सेंच्युरी’ हे अभ्यासपूर्ण पुस्तक इतिहासप्रेमी व अभ्यासकांसाठी उपलब्ध झाले आहे. इतिहासावर आधारित आत्तापर्यंतचे हे त्यांचे आठवे पुस्तक आहे. मराठ्यांच्या १०० वर्षांच्या कालखंडातील महत्त्वाच्या घडोमोडींचा या पुस्तकात उल्लेख आहे. १६४६ ते १८२९ या दरम्यान घडलेल्या ऐतिहासिक घडामोडींपैकी काही महत्त्वाच्या घटना सारांशाने या पुस्तकात मांडल्या आहेत. ‘तीन ते चार वर्षांपासून यावर त्यांचे काम सुरू होते.
गेल्या चार महिन्यांत १४ नवीन लेख लिहून मांडणी केली. ६८ कृष्णधवल व १६ रंगीत छायाचित्रांचा या पुस्तकात समावेश आहे. यातील काही चित्रे दुर्मीळ व पहिल्यांदाच प्रकाशात आली आहेत. त्या काळातील काशी यात्रा, खेळ, लग्नाची तयारी असे काही उत्सुकता वाढविणारे विषय यात आहेत. पुण्याबद्दल चार अध्याय या पुस्तकात आहेत,’ अशी माहिती कुलकर्णी यांनी दिली.
हेही वाचा: किरीट सोमय्यांचा सांगली दौरा;पाहा व्हिडिओ
लग्न समारंभाची तयारी
लग्नाची तयारी कशी असते हे सर्वांना माहीत आहे. पण सवाई माधवराव पेशवे यांच्या लग्नाची तयारीचे वर्णन वाचण्यासारखे आहे. त्या काळात किती बारीक-सारीक गोष्टींचा विचार केला जात होता, हे आपल्याला समजून येते. येणारे पाहुणे, त्यातील खास व अतिमहत्त्वाच्या व्यक्ती, त्यांची राहण्याचीच नव्हे तर अंघोळीपासून कपाळाला लावणारे गंध, ते कपड्यांवर सांडू नये यासाठी घेण्यात आलेली विशेष काळजी, पिण्याचे गरम व थंड पाणी, भाताचे प्रकार, गोडधोड, कोशिंबिरी, लोणचे आदी सर्व गोष्टीचे कसे नियोजन होते, हे या पुस्तकातून समजते.
हेही वाचा: पुणे : जिल्ह्यात येत्या बुधवारी मंडळस्तरावर फेरफार अदालती
मराठा नौदलाची उभारणी
छत्रपती शिवाजी महाराजांनी उभारलेल्या नौदलाची सविस्तर माहिती यात दिलेली आहे. २० जहाजांपासून ८० जहाजांपर्यंतचा प्रवास, त्यासाठी कारागीर कुठून आणले, भंडारी आणि कोळी समाजाची कशी मदत घेतली हे जाणून घेण्यासाठी हे पुस्तक उपयुक्त आहे. पहिली २० जहाजे बांधण्यासाठी व्हिएगस नावाचे पोर्तुगीज पिता-पुत्र यांना महाराजांनी काम दिले. त्यांच्याबरोबर सुमारे ३०० पोर्तुगीज कामगार आणले. मात्र, काही काळानंतर पोर्तुगीज सरकारने त्यांना काम सोडून परत आपापल्या ठिकाणी परतण्याचे फर्मान सोडले. पण तोपर्यंत भंडारी व कोळी समाजातील लोकांनी जहाजबांधणीचे कसब शिकून घेतले होते. पुस्तकातील हा भाग त्याकाळात नौदल उभारणी नेमकी कशी झाली याबाबत मार्गदर्शन करते.
इतर महत्त्वाचे विषय...
नवकोट नाना
स्वराज्याच्या लढाईची २५ वर्षे
पेशवेकालीन पाणीपुरवठा
रामशास्त्री
१८व्या शतकातील काशीयात्रा
गंगाधर शास्त्री यांचा खून
हेही वाचा: कर्जाला कंटाळून मुलीचा खून ; आई-वडिलांची आत्महत्या
"मराठ्यांचा इतिहास तसा उपेक्षित राहिला आहे. पण जोपर्यंत तुम्हाला मराठ्यांचा इतिहास समजणार नाही, तोपर्यंत भारताचा इतिहास समजूच शकणार नाही. माधवराव पेशवे यांच्या कारकिर्दीवर आगामी पुस्तकाचे काम सुरू आहे. या ५०० पानी पुस्तकात सखोल माहिती देण्याचा प्रयत्न राहील."
- डॉ. उदय कुलकर्णी, लेखक
हडपसर - जीवनात येणाऱ्या संकटांना दोन हात करायची तयारी नसलेले अनेकदा हतबल होतात. पण, अपघातात दोन्ही हातांचे पंजे गेल्यानंतरही न खचता तो जिद्दीने भाजी विकतोय व कुटुंबाचा चरितार्थ चालवतोय. नागेश इरन्ना किन्नूर असे या ३८ वर्षांच्या तरुणाचे नाव आहे. त्याचा जीवनाकडे पाहण्य
जुन्नर - ऐतिहासिक नाणेघाटात फिरायला येणाऱ्यांसाठी वनविभागाने सुमारे तीस लाख रुपयांच्या निधीतून जंगल कॅम्प हाउस उभारले आहे. येथे पर्यटकांना निसर्गाचा आनंद लुटण्यासाठी तंबूत राहण्याची सोय उपलब्ध झाली आहे. तसेच, या माध्यमातून परिसरातील तरुणांना रोजगार उपलब्ध होणार असून,
उत्तूर : गव्यांच्या उपद्रवाने बेलेवाडी हूबळगी येथील शेतकरी हैराण झाले आहेत. भावेश्‍वरी मंदिर परिसरातील सुमारे पंचवीस एकर क्षेत्रात गव्यांनी अक्षरश: धुडघुस घातला आहे. चांगली उगवण झालेली पिके गव्यांकडून फस्त होवू लागली आहेत. गव्यांना हुसकाण्यासाठी शेतक
बॉलिवूड अभिनेत्री श्रद्धा कपूरचा आज वाढदिवस. अनेक सुपरडुपर हिट चित्रपटांद्वारे आपल्या अभिनयाने सिनेरसिकांच्या हृदयावर आपल्या सौंदर्याने मोहिनी घातलेली श्रद्धा आज तिचा ३३ वा वाढदिवस साजरा करत आहे.
पुणे - पर्यटकांच्या आकर्षणाचे केंद्रबिंदू असलेल्या शनिवारवाड्यालगत सध्या कचरा साचला आहे. त्यात मल-मुत्राचीही भर पडत असल्यामुळे परिसरात दुर्गंधी पसरली आहे. शहरात सध्या ‘स्वच्छ पुणे’ अभियान सुरू असताना शनिवारवाड्याकडे मात्र प्रशासनाचे दुर्लक्ष होत आहे. पदपथ आणि भिंतीलग
पुणे - महापालिकेच्या स्थायी समितीने मांडलेला अर्थसंकल्प अवास्तववादी आहे. केवळ शहराचा मध्यवर्ती भाग डोळ्यांसमोर ठेवून तयार केल्याने उपनगरांवर व समाविष्ट गावांवर अन्याय करण्यात आला आहे, अशा शब्दांत विरोधी पक्षांच्या नगरसेवकांनी अर्थसंकल्पावर टीका केली. तर, हा अर्थसंकल
ओरोस (सिंधुदुर्ग) : महात्मा जोतीराव फुले शेतकरी कर्जमाफी योजना 2019 अंतर्गत जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांच्या खात्यावर पैसे जमा होण्यास सुरुवात झाली आहे. आतापर्यंत जिल्ह्यातील 224 शेतकऱ्यांच्या खात्यात 66 लाख 57 हजार 968 रूपये जमा झाले असल्याची माहिती जिल्ह
नागपूर : शहरात चोरट्यांचा सुळसुळाट झाला असून आता चोरट्यांनी मोर्चा लग्न समारंभ, लॉन, सभागृहाकडे वळविला आहे. नववधूच्या पैशाची पाकिटे, गिफ्ट, महिलांच्या पर्स किंवा गळ्यातील दागिन्यांवर चोरटे हात साफ करीत आहेत. महिला चोरट्यांचीही टोळी सक्रिय झाली असून
नागपूर : ऑटोमध्ये प्रवासी महिलांना बसवून प्रवासादरम्यान ओकारी आल्याचा बनाव करून प्रवासी महिलांच्या अंगावरील दागिने चोरणाऱ्या महिलांच्या "ऑटोगॅंग'ला जरीपटका पोलिसांनी अटक केली. एका प्रवाशाला लुटत असतानाच ही टोळी पोलिसांच्या हाती लागली. रंजिता उर
शेंबा (जि. बुलडाणा) : राज्य सरकारच्या वतीने महात्मा ज्योतिबा फुले कर्जमुक्ती योजना घोषित करण्यात आली आहे. या योजनेअंतर्गत आजपर्यंत दोन याद्या जाहीर करण्यात आल्या असून, जिल्ह्यातील शेतकऱ्यांना कर्जमुक्तीसाठी एक विशिष्ट क्रमांक प्राप्त करून देण्यात येत
कोल्हापूर : कोल्हापुरातून गोव्याचे अंतर तब्बल 40 किलोमीटरने कमी करणारा सोनवडे ते शिवडाव घाट रस्त्याला अर्थसंकल्पात
4 कोटी 20 लाखांची अपेक्षा आहे. हा निधी मंजुर होताच बहुचर्चित सोनवडे घाटाचे काम एप्रिलमध्ये सुरू होऊ शकते. तब्बल 1100 मीटर जंगल ह
जलंब (जि. बुलडाणा) : वर्गात गोंधळ घातला म्हणून शिक्षकांनी विद्यार्थ्याला जबर शिक्षा दिली. यामध्ये विद्यार्थ्याची प्रकृती बिघडल्‍याची घटना शेगाव तालुक्‍यातील पहुरजिरा येथील जि. प. केंद्रीय उच्च प्राथमिक शाळेमध्ये घडली. याबाबत विद्यार्थ्यांच्‍या वडिला
बॉलिवूड अभिनेत्री परिणीती चोप्रा काही दिवसांपूर्वी एक हॉट लुकमुळे चर्चेत होती..तिचे हे फोटो सोशल मीडियावर चांगलेच व्हायरल झाले होते..
औरंगाबाद : पर्यटन, उद्योग आणि व्यवसायाच्या दृष्टीने औरंगाबाद हे महत्त्वाचे शहर असून, विमानसेवा मोठ्या प्रमाणात सुरू झालेल्या आहेत. आता औरंगाबाद ते मनमाड रेल्वे मार्गावरील विद्युतीकरणाचे काम पूर्ण झाल्यानंतर नवीन शहरांशी जोडणाऱ्या रेल्वे आणल्या जातील.
पिंपरी : पाठलाग करून दोन तरुणींचा विनयभंग केल्याप्रकरणी तरुणावर गुन्हा दाखल केला आहे. ही घटना शनिवारी (ता. 29) सकाळी साडेसात ते दुपारी पावणेबाराच्या सुमारास सांगवी येथे घडली. याप्रकरणी 21 वर्षीय तरुणीने फिर्याद दिली.
कऱ्हाड ः वाघ व बिबट्याचे आवडते खाद्य असलेल्या भेकर व सांबराचे सह्याद्री व्याघ्र प्रकल्पात पुनर्वसन करण्याच्या योजनेला गती मिळणार आहे. त्यामुळे दोन वर्षांपासून रखडलेल्या पुणे येथील राजीव गांधी झुलॉजिकल पार्कमधील भेकर व सांबरांचे सह्याद्री व्याघ्र प्रक
रत्नागिरी : उमेद अंतर्गत जेएसए कंपनीने एअरलाईन्समधील पदांसाठी प्रशिक्षण घेतले. त्यानंतर तुम्हाला नोकरी देऊ, अशीही हमी दिली. प्रत्यक्षात उमेदवारांना प्रशिक्षणावेळी वाईट अनुभवाला सामोरे जावे लागले. प्रशिक्षण पूर्ण केल्यानंतरही त्या उमेदवारांना मॉलमध्ये
कोल्हापूर : खासदार संभाजीराजे छत्रपती यांनी केंद्र शासनाच्या संसद आदर्श योजने अंतर्गत दुस-या टप्प्यात जाखले हे गाव दत्तक घेतले आहे. लोकसहभागातून केलेल्या जलसंधारणाच्या कामाची उत्स्फूर्तता पाहून हे गाव दत्तक घेतले. अकरा कोटी 25 लाखांचा रूपयां विकास आर
नाशिक : सावित्रीबाई फुले पुणे विद्यापीठातर्फे 2020-21 या वर्षासाठी पदवी व पदव्युत्तर पदवी अभ्यासक्रमांच्या शुल्क रचनेत बदल करण्यात आला आहे. साधार णत: वीस टक्‍यांपासून तर काही अभ्यासक्रमांचे शुल्क दुपटीहून अधिक झालेले असल्याने विद्यार्थी, पालकांना प्र
