पुणे : विद्यार्थ्यांना अभ्यासक्रमाचे ई-साहित्य उपलब्ध व्हावे म्हणून, पाठ्यपुस्तकांची पीडीएफ, ‘दिक्षा ॲप’द्वारे व्हिडिओ असे साहित्य ‘बालभारती’कडून उपलब्ध करून दिले जात आहे. अशात आता अधिक चांगल्या प्रकारे अभ्यास करायचा असेल, तर विद्यार्थ्यांसाठी बालभारतीने ‘ई-बालभारती’ ॲप विकसित केले आहे. मात्र, हे ॲप वापरण्यासाठी नोंदणी शुल्क भरावे लागणार असल्याने शाळा, शिक्षक, विद्यार्थी-पालक यांच्याकडून नाराजी व्यक्त होत आहे.(money will have to be paid for e-literature of balbharati)

कोरोनाच्या पार्श्वभूमीवर सध्या सुरू असलेल्या ऑनलाइन शिक्षणात विद्यार्थ्यांना अधिकाधिक चांगल्या प्रकारे शिकता यावे, म्हणून खासगी कंपन्यांनी ‘ॲप’ विकसित करत ई-साहित्य बाजारात विशेषत: विद्यार्थी-पालकांना आकर्षित करण्यासाठी स्पर्धा सुरू केली आहे. यात आता ‘बालभरती’ची देखील भर पडली आहे. महाराष्ट्र राज्य पाठ्यपुस्तक निर्मिती व अभ्यासक्रम संशोधन मंडळाच्या (बालभारती) ई-बालभारतीविभागाने शैक्षणिक साहित्य तयार केले आहे. या शैक्षणिक साहित्यासाठी आता शुल्क आकारले जाणार आहे. नोंदणी शुल्क पन्नास रुपये शुल्क आकारले जाणार असल्याचे ‘बालभारती’ने जाहीर केले आहे. या ॲपवर सध्या इयत्ता पहिले ते पाचवी आणि इयत्ता दहावी मराठी आणि इंग्रजी माध्यमाचे ई-साहित्य उपलब्ध आहे. लवकरच उर्वरित इयत्तांचा अभ्यासक्रम उपलब्ध करून देण्यात येणार आहे. अर्थात हे ॲप वापरण्याची सक्ती नसून ते एच्छिक आहे.

शिक्षण हक्क कायद्यानुसार विद्यार्थ्यांना मोफत शिक्षणाचा हक्का मिळणे, अपेक्षित असताना कोरोनाच्या संकट काळात ऑनलाइन शिक्षणाचा पर्याय असणाऱ्या बालभारतीच्या ई-साहित्यासाठी पालकांना पैसे मोजावे लागणार असल्याने सर्व स्तरातून त्याचा विरोध होत आहे. याबाबत ‘बालभारती’ची बाजू जाणून घेण्यासाठी संचालक दिनकर पाटील यांच्याशी भ्रमणध्वनीद्वारे संपर्क साधला असता, त्यांनी प्रतिसाद दिला नाही.

ऑनलाइन अभ्यासक्रमासाठी दिक्षा ॲप मोफत असताना, बालभारतीचे स्वतंत्रपणे विकसित केलेले ॲपही विनाशुल्क असायला हवा. त्यात नोंदणी शुल्क आकारून व्यावसायिक दृष्टीकोन ठेवणे अनाकलनीय आहे. गेल्या वर्षी आणि या वर्षी सरकारचा गणवेश आणि अन्य शैक्षणिक साहित्याचा खर्च वाचला आहे. त्यामुळे हे ॲप निश्चितच मोफत देणे आवश्यक होते.

- मुकुंद किर्दत, ‘आप’पालक युनियन