युद्धे ही नेहमीच सत्तेच्या षडयंत्र, लहरी आणि चुकीच्या धोरणांचे परिणाम असतात, ज्यामध्ये निष्पाप लोकांचे जीव जातात. याच एक जिवंत उदाहरण म्हणजे आजपासून ७७ वर्षांपूर्वी अमेरिकेच्या दुसऱ्या अणुबॉम्बचा बळी ठरलेले जपानचे नागासाकी शहर. शहराची गंमत अशी होती की अमेरिकेने बॉम्बस्फोट झालेल्या शहरांच्या यादीत ते तळाशी होते, परंतु कट रचल्यामुळे ते दुसऱ्या क्रमांकावर गेले. वास्तविक, अमेरिकेच्या तत्कालीन मंत्र्याला क्योटो शहरावर अणुबॉम्ब टाकण्याची इच्छा नव्हती, म्हणून क्योटोऐवजी नागासाकीला लक्ष्य करण्यात आले.
दुसऱ्या महायुद्धादरम्यान, 1945 मध्ये, जपानचे मनोधैर्य खचवण्यासाठी अमेरिकेने 6 ऑगस्ट रोजी त्याच्या मुख्य शहर हिरोशिमावर जगातील पहिला अणुबॉम्ब टाकला. तीन दिवसांनंतर 9 ऑगस्ट 1945 रोजी नागासाकीवर दुसरा अणुबॉम्ब टाकण्यात आला. त्यामुळे ही दोन्ही शहरे उद्ध्वस्त होऊन लाखो लोक मृत्युमुखी पडले. 4000 डिग्रीच्या उष्णतेमुळे आणि आभाळातून कोसळणारा काळा पाऊस यामुळे झालेला मृत्यू पाहून संपूर्ण जग हळहळले. तेव्हापासून जगभरात हिरोशिमा आणि नागासाकी डे साजरे करून अण्वस्त्रांच्या विरोधात निषेध व्यक्त केला जात आहे.
आज, 9 ऑगस्ट रोजी, नागासाकीच्या विध्वंसाचे सत्य आणि क्योटो हे जपानी शहर वाचवण्याच्या कटावर भरपूर चर्चा होते. ७७ वर्षांपूर्वी याच दिवशी अमेरिकन हवाई दलाचे बी-29 बॉम्बर जपानच्या कोकुरा शहरावर अणुबॉम्ब टाकणार होते. पण, त्या दिवशी ढगांनी शहर वाचवले. ढगांमुळे ही विमाने कोकुरा पाहू शकली नाहीत आणि विमानांच्या धुरामुळे आकाश व्यापले गेले. यामुळे त्यांना बॉम्बस्फोटाची जागा बदलावी लागली. यूएस बॉम्बरने यादीतील पुढील शहर क्योटोऐवजी नागासाकी येथे हलवले आणि सकाळी 11 वाजून 2 मिनिटांनी नागासाकीवर दुसरा आणि जगातील शेवटचा अणुबॉम्ब टाकला.
'या' कारणामुळं वाचल क्योटो
वास्तविक, हिरोशिमानंतर कोकुरा आणि नंतर क्योटोवर बॉम्ब टाकण्याची योजना होती, परंतु अमेरिकेचे तत्कालीन युद्ध सचिव हेनरी एम स्टिमसन यांनी क्योटोला वाचवले आणि नागासाकीवर बॉम्ब टाकला. स्टिमसनने 1920 च्या दशकात क्योटोमध्ये हनीमून केला होता असे मानले जाते. त्याच्या अमिट आठवणींचे हे शहर विनाशापासून वाचवायचे होते. त्यामुळे त्यांनी क्योटो वाचवण्यासाठी तत्कालीन अमेरिकन राष्ट्राध्यक्ष र्ट्रूमैन यांना आवाहन केले. र्ट्रूमैनने सहमती दर्शवली आणि क्योटोला हल्ल्याच्या तळाशी ठेवले गेले. अशाप्रकारे क्योटो वाचला, पण त्याच्या जागी नागासाकी उद्ध्वस्त झाले.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates, मराठी ताज्या बातम्या, मराठी ब्रेकिंग न्यूज, मराठी ताज्या घडामोडी. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.