अकोला : बदलतं वातावरण जसं की तीव्र उन्हाळा किंवा तीव्र थंडी, हलका पाऊस ते वादळी पाऊस, यांच्यामुळे अस्थमाचा झटका येऊ शकतो. हवामान नियंत्रित करणं जरी शक्य नसलं, तरी अस्थमा झटके नियंत्रित करण्यासाठी पावलं उचलता येऊ शकतात.

अस्थमा हा फुफ्फुसांचा दीर्घकाळ टिकणारा रोग आहे, ज्यामुळे श्वास घेण्यात अडचण येते. कधीकधी दम्याच्या रूग्णाच्या फुफ्फुसात जळजळ होते आणि यामुळे त्यांना श्वासोच्छवासाच्या अनेक समस्यांना सामोरे जावे लागते. दमा यामुळे घरघर, छातीत घट्टपणा, श्वास लागणे आणि कफची समस्या देखील उद्भवतात. बहुतेकदा एखाद्या विशिष्ट हंगामात दम्याचा आजार वाढतो. अशा परिस्थितीत आपण यासाठी थोडी खबरदारी घेतली पाहिजे आणि काही गोष्टी टाळल्या पाहिजेत. त्याचबरोबर दम्याच्या रूग्णांनी त्यांच्या जीवनशैलीतही काही बदल घडवून आणणे आवश्यक आहे. त्याने अशा गोष्टी टाळल्या पाहिजेत ज्यामुळे वारंवार त्याला दम्याचा त्रास होतो. विशेषत: बदलत्या हंगामात जेव्हा सकाळी हलक्या थंडीत आणि ओलावामुळे दम्याचा अटॅक येऊ शकतो. घरात घडणार्‍या छोट्या छोट्या गोष्टींची काळजी घेण्याबरोबरच आपण दम्याचा त्रास टाळू शकतो. दमा टाळण्यासाठी काही सोप्या मार्गांबद्दल आम्ही आपल्याला सांगत आहोत.

अस्थमा टाळण्यासाठी काही सोप्या टिप्स
धूळीपासून दूर रहा 
अस्थम्याच्या रूग्णांनी घराच्या आत आणि बाहेरील धूळपासून स्वत: चे संरक्षण करण्यासाठी सर्वतोपरी प्रयत्न केले पाहिजेत. डॉक्टरांचा असा विश्वास आहे की वातावरणात होणाऱ्या बदलांमुळे अस्थम्याच्या रुग्णांमध्ये श्वसनाच्या समस्या वाढतात,  घराच्या आत आणि बाहेरील वातावरणात ओलावा आपल्यास त्रास देऊ शकतो. दिवसा सुर्यकिरण घरात पडतील अशी व्यवस्था करा. आणि संध्याकाळ होताच खिडक्या आणि दारे बंद करा म्हणजे हवेची गुणवत्ता टिकेल.

रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करा
आपली रोगप्रतिकारक शक्ती कोणत्याही प्रकारच्या संसर्गाविरूद्ध लढायला सदैव तत्पर असते आणि रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करायची असेल तर पौष्टिक आहार घ्या. आपल्या आहारात पपई, भोपळा, गाजर, टोमॅटो, पालक, पेरू यासारख्या हंगामी फळांचा समावेश करा. चांगले रोगप्रतिकारक प्रणालीसाठी चांगली झोप मिळवा आणि तणावाची पातळी कमी ठेवा. अशाप्रकारे आपण मानसिक आणि शारीरिकदृष्ट्या निरोगी राहून दम्यापासून आपले संरक्षण करू शकता.

ताजी फळे खा
ताजे फळे अँटिऑक्सिडंट्स आणि बीटा कॅरोटीनचा चांगला स्रोत आहेत, म्हणून दम्याच्या रूग्णने ताजे फळ खावे. कीवी आणि संत्रीसारखे फळांमध्ये व्हिटॅमिन सी आणि व्हिटॅमिन ई जास्त प्रमाणात आढळते. या प्रकारचे फळ खाल्ल्यास फुफ्फुसातील जळजळ आणि जळजळ कमी होते. तसेच, आपण बरेच संक्रमण टाळू शकता.

नेहमी आपल्या नाकातून श्वास घेण्याचा प्रयत्न करा
दम्याच्या रूग्णांना बर्‍याचदा नाकातून श्वास घेण्यास त्रास होतो. म्हणून नेहमी आपल्या नाकातून श्वास घेण्याचा प्रयत्न करा, विशेषत: व्यायाम आणि योगा दरम्यान. वास्तविक, जर आपल्याला व्यायाम आणि योगादरम्यान श्वास घेण्यात त्रास होत असेल तर आपण असे व्यायाम आणि योग करणे टाळले पाहिजे. कारण या वेळी जर तुम्ही तोंडातून श्वास घेत असाल तर तुम्हाला त्रास होऊ शकेल. आपण बाहेरील मुखवटासह व्यायाम केल्यास चांगले होईल.

या गोष्टी लक्षात ठेवा-
आपले इनहेलर नेहमी आपल्याकडे ठेवा.
एसी किंवा पंखाच्या खाली बसू नका.
धुळीच्या वातावरणाने झाकून ठेवा.
घरात आणि बाहेरील तापमान बदलांपासून सावध रहा.
फ्लू टाळा.
दम्याचे रुग्णही या सामान्य गोष्टींवर लक्ष ठेवून हिवाळ्याचा आनंद घेऊ शकतात.

(ही बातमी संशोधकांनी केलेल्या वैद्यकीय संशोधनावर तसेच तज्ज्ञांच्या मतांवर आधारित आहे. या मतांशी 'सकाळ ऑनलाइन'चा कोणताही संबंध नाही. त्यामुळे कोणतेही वैद्यकीय उपचार करण्यापूर्वी आरोग्यतज्ज्ञ आणि डॉक्टरांशी योग्य तो सल्लामसलत करणे आवश्यक आहे.)

(संपादन - विवेक मेतकर)