कोरोना साथीमुळे आपल्या जगण्याची पद्धत बदलली. शिक्षण असो, खाद्यपदार्थ उद्योग असो किंवा कॉर्पोरेट क्षेत्र असो यावरही परिणाम झाला. ऑफीसचे काम (Office Work) करण्याची साचेबद्ध कार्यपद्धती बदलली. वर्क फ्रॉम होममुळे (Work From Home) गेल्या दोन वर्षात लोकांचा प्रवासाला लागणारा वेळ आणि पैसा वाचला. पण दुसरीकडे, काम आणि कौटुंबिक आयुष्य याची सरमिसळ झाली. हे दोन्ही आपल्या जीवनाचे अविर्भाज्य भाग बनले.

अनेकांना कामाच्या वाढत्या व्याप आणि ओझ्यामुळे काम कुठे संपते आणि सुट्टी कुठे सुरू होते. यातील फरक करण्यात अपयश आले. एका सर्वेक्षणात घरून काम करण्याव्यतिरिक्त अमेरिकेत काम करणाऱ्या व्यावसायिकांनी सुट्टीतील चार दिवस कामाचा विचार करणे थांबविले किंवा कामाचा विचारच केला नाही, असे दिसून आले. महामारीनंतरच्या कालावधीत जगभरात कामाच्या वाढत्या ताणाचा लोकांच्या मानसिक आरोग्यावर परिणाम होत आहे, तो कसा होतोय हे आपल्याला कळतही नाही, असे दिसून आले आहे. जर्नल ऑफ एक्सपेरिमेंटल सोशल सायकोलॉजीमध्ये अभ्यास प्रकाशित झाला. कामानंतर ईमेलला प्रतिसाद देण्यामुळे एकूणच लोकांच्या शारिरिक, मानसिक आरोग्य आणि कौटुंबिक आयुष्यावर त्याचा विपरीत परिणाम होत आहे.

नोकरीचा मानसिक आरोग्यावर परिणाम होतो का? (Can Work Life Habits Impact Mental Health?)

वर्कोहोलिक माणसं (Workoholic) ऑफिशियल इमेल्स (Emails) वाचण्यात आणि त्याला प्रतिसाद देण्यात खूप वेळ घालवतात. काहीवेळा हे प्रमाण कामाच्या आधी, नंतर आणि अगदी आठवड्याच्या शेवटी खूप वाढत जाते. अनेक प्रकारच्या संशोधन आणि विश्लेषणानुसार अशा प्रकारच्या सुप्त तणावात, काम करणाऱ्या व्यावसायिकांमध्ये मानसिक त्रास, जळजळ आणि शारीरिक आरोग्याच्या तक्रारी निर्माण होतात. संशोधनानुसार, वर्क डिजिटायझेशनमुळे काम आणि कौटुंबिक जीवन एकमेकांपासून वेगळे करणे, सीमारेषा आखणे अवघड जाते आहे. त्यामुळे कर्मचार्‍यांना इतर महत्वाच्या कामापासून गुंतण्यापासून प्रतिबंधित केले ज्याने ते आराम करू शकतील. याव्यतिरिक्त, या ऑफ-वर्क-अवर्सचा शारीरिक -मानसिक आरोग्य, कौटुंबिक संबंधांवर परिणाम होत असून लोकांमध्ये चिंता - तणाव निर्माण होतो आहे.

सर्वात वाईट म्हणजे, काही कर्मचाऱ्यांना त्यांच्या कंपनीने 24X7 उपलब्ध असणे अपेक्षित असून रात्री केव्हाही आलेल्या इमेलचे उत्तर द्यावे लागेल, हे सांगितले. त्यामुळे या कर्मचाऱ्यांनी चांगले कपडे, थकवा, आणि आरोग्याच्या समस्या येत असल्याची नोंद केली. तर ३६ टक्के कर्मचाऱ्यांनी कामाच्या इमेलला लगेच प्रतिसाद देणे सामान्य असल्याचे म्हटले.

विश्रांती म्हणजे वेळ वाया घालवणे? (Is Relaxation A Waste Of Time?)

ऑफिसमधून काही काळ ब्रेक घेऊन सुट्टीवर असताना किंवा आराम करण्याचा प्रयत्न करताना काही कर्मचाऱ्यांना अपराधीपणाचा अनुभव येण्याची शक्यता असते. जर्नल ऑफ एक्सपेरिमेंटल सोशल सायकोलॉजीमध्ये प्रकाशित झालेल्या अभ्यासानुसार, असे नोंदवले गेले आहे की ज्या लोकांना आराम करणे म्हणजे आळशी वाटतो, त्यांना तणाव, नैराश्य आणि येण्याची शक्यता असते. आराम करत असतानाही प्रोडक्टीव्ह विचार केल्याने मानसिक आरोग्य चांगले राहते; त्यासाठी इमेल बघत राहण्याची अजिबात गरज नाही.