Sexual Health : जर तुम्हाला आणि तुमच्या जोडीदाराला मूल होण्यास त्रास होत असेल तर असा त्रास होणारे तुम्ही एकटे नाही आहात. भारतात 10% ते 15% जोडप्यांना नैसर्गिक रित्या गर्भधारणा राहु शकत नाहीत. कमीत कमी एक वर्ष नियमित, असुरक्षित लैंगिक संबंध ठेवल्यानंतर गर्भधारणा न राहल्यास जोडप्याची नैसर्गिकरित्या गर्भधारणा होऊ शकत नाही असे वर्णन केले जाते. 

प्रजननक्षमतेत अडथळा आणणाऱ्या विविध कारणांमुळे या अशा गोष्टी घडू शकतात. IVF सारखे सहाय्यक प्रजनन तंत्रज्ञान हे भारतातील सर्वात सामान्य प्रजनन उपचार आहे. तुम्ही जर का आईबाबा होण्यासाठी IVF करत असाल तर, कृपया भारतातील IVF डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा.

आजच्या या लेखात,आपण भारतातील अनेक प्रजनन उपचार पद्धतवर चर्चा करणार आहोत. सर्वप्रथम आपले प्रजनन तज्ञ आपल्या प्रजनन स्थितीचे निदान कसे करतात हे समजून घेऊया...

तज्ञ तुमच्या प्रजनन स्थितीचे निदान कसे करतात?

1) तुमची मेडिकल रिकॉर्डहिस्टी ही तुम्ही वंध्य आहात की नाही हे ठरवण्यासाठी मदत करेल. यामध्ये पुरुषांची शारीरिक तपासणी केली जाऊ शकते आणि बऱ्याच प्रकरणांमध्ये त्यांच्या शुक्राणूंतील घटक निश्चित करण्यासाठी शुक्राणू चाचणी केली जाऊ शकते.

2) तसेच महिलेच्या बाबतीत मेडिकल रिकॉर्डहिस्टी आणि शारीरिक तपासणीसह सुरू होते, ज्यामध्ये पेल्विक चाचणी समाविष्ट असते. त्यानंतर ते नियमितपणे ओव्हुलेशन करत आहेत आणि त्यांच्या अंडाशयातून अंडी बाहेर पडत आहेत की नाही हे डॉक्टर तपासतील. संप्रेरक पातळी रक्त चाचणीद्वारे मोजली जातात. अंडाशय आणि मूत्राशयाचे विश्लेषण करण्यासाठी अल्ट्रासाऊंडचा वापर केला जाऊ शकतो आणि गर्भाशय आणि फॅलोपियन ट्यूबची तपासणी करण्यासाठी पुढील एक्स-रे प्रक्रिया वापरल्या जाऊ शकतात. सुमारे 80% जोडप्यांमध्ये वंध्यत्वाचे कारण एकतर ओव्हुलेशन समस्या, फॅलोपियन ट्यूब्समध्ये अडथळा किंवा शुक्राणूंची समस्या असते.

आता बघू या भारतातील प्रजनन उपचार  (Fertility Treatment In India) भारतातील वंध्यत्व उपचार यावर आधारित आहे:

पुरुषांमध्ये निरोगी शुक्राणूंची कमतरता किंवा शुक्राणूंची गुणवत्ता आणि प्रमाण कमी असू शकते. 

पुरुषांमध्ये वंध्यत्वाची कारणे कोणती असु शकतात?

1) जीवनशैली बदलणारे असंख्य घटक

2) दारू आणि मादक पदार्थाचे अतिरिक्त सेवन

3) सोबतच प्रजननक्षमतेवर परिणाम करणारे इतर घटक देखील आहेत.

आता बघू या पुरुषांसाठी प्रजनन उपचार पध्दती (Fertility Treatment Options For Men)

1) औषधे: पुरुषांसाठी प्रजनन उपचार पध्दती काही औषधे शुक्राणूंची संख्या वाढवण्यास मदत करू शकतात आणि निरोगी गर्भधारणेची शक्यता वाढवू शकतात. ही औषधे शुक्राणूंचे उत्पादन आणि कार्यक्षमता देखील सुधारू शकतात.

2) सर्जिकल प्रक्रिया: शस्त्रक्रिया शुक्राणूंचा अडथळा दूर करू शकते आणि काही प्रकरणांमध्ये प्रजनन क्षमता पुनर्संचयित करू शकते. काही घटनांमध्ये, शस्त्रक्रियेने व्हॅरिकोसेल काढून टाकल्याने गर्भधारणा होण्याची शक्यता वाढते.

3) शुक्राणू पुनर्प्राप्ती: जेव्हा तुमच्या विर्यात शुक्राणू नसतात तेव्हा हे वापरले जाते. एआरटी प्रक्रियेमध्ये शुक्राणू पुनर्प्राप्ती देखील वापरली जाते, परंतु जेव्हा शुक्राणूंची पातळी मर्यादित किंवा अनियमित असते.

आता बघू या महिलांसाठी उपचार पध्दती( Fertility Treatment Options For Women)

काही स्त्रियांना त्यांची प्रजनन क्षमता सुधारण्यासाठी फक्त एक किंवा दोन उपचारांची आवश्यकता असते. इतर स्त्रियांना गर्भधारणेसाठी उपचारांच्या संयोजनाची आवश्यकता असू शकते.काही सामान्य महिला वंध्यत्व उपचारांमध्ये हे उपचार समाविष्ट आहे:

1) ओव्हुलेशन उत्तेजित करण्यासाठी प्रजनन औषधे: ज्या स्त्रियांना ओव्हुलेशनच्या समस्यांमुळे गर्भधारणा होऊ शकत नाही त्यांच्यासाठी प्रजनन औषधे ही एक सामान्य उपचार आहे. या औषधांद्वारे ओव्हुलेशन नियंत्रित किंवा प्रेरित केले जाते. तुमच्या प्रजनन उपचारांच्या पध्दतीबद्दल भारतातील तुमच्या प्रजनन तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.

2) IUI (इंट्रायूटरिन इन्सेमिनेशन): IUI दरम्यान जेव्हा अंडाशय एक किंवा अधिक अंडी सोडते तेव्हा चांगले शुक्राणू थेट गर्भाशयात टोचले जातात. IUI ची वेळ वंध्यत्वाच्या कारणावर अवलंबून सामान्य चक्र किंवा प्रजनन औषधांसह समक्रमित केली जाऊ शकते.

3) प्रजनन पुनर्संचयित शस्त्रक्रिया: गर्भाशयाच्या स्थितीवर उपचार करण्यासाठी हिस्टेरोस्कोपिक शस्त्रक्रिया वापरली जाऊ शकते. यात एंडोमेट्रियल पॉलीप्स, गर्भाशयाचा सेप्टम, इंट्रायूटरिन स्कार टिश्यू आणि काही फायब्रॉइड्सचा समावेश होतो.

सहाय्यक पुनरुत्पादक तंत्रज्ञान (Assisted Reproductive Technology)

सहाय्यक पुनरुत्पादक तंत्रज्ञान (एआरटी) अंडी आणि शुक्राणूंशी संबंधित असलेल्या कोणत्याही पुनरुत्पादक प्रक्रियेचा संदर्भ देते. एआरटी अनेक स्वरूपात येते. सर्वात लोकप्रिय एआरटी पद्धत इन विट्रो फर्टिलायझेशन (आयव्हीएफ) आहे. 

IVF म्हणजे काय?

IVF म्हणजे - IVF चे पूर्ण नाव इन विट्रो फर्टिलायझेशन आहे, ज्याला अनेक लोक टेस्ट ट्यूब बेबी म्हणून देखील ओळखतात. कृत्रिम गर्भाधानाच्या साध्या प्रक्रियेच्या विपरीत (ज्यामध्ये शुक्राणू गर्भाशयात ठेवले जातात आणि सामान्यतः गर्भधारणा होते), IVF मध्ये प्रयोगशाळेत शरीराबाहेर अंडी आणि शुक्राणू जोडणे समाविष्ट असते. 

भारतातील अनेक IVF केंद्र ही प्रक्रिया पार पाडेल. आयव्हीएफ सायकलमध्ये, इतर पद्धती वापरल्या जाऊ शकतात.

1) इंट्रासाइटोप्लाज्मिक स्पर्म इंजेक्शन (ICSI): परिपक्व अंडी एकाच अचल शुक्राणूसह इंजेक्शनने दिली जाते. जेव्हा शुक्राणूंची गुणवत्ता किंवा प्रमाण कमी असते किंवा मागील IVF चक्रादरम्यान गर्भाधानाचे प्रयत्न अयशस्वी झाले तेव्हा ICSI चा वापर केला जातो.

2) असिस्टेड हॅचिंग: भ्रूणाचे बाह्य कवच उघडून, ही प्रक्रिया गर्भाच्या गर्भाशयाच्या अस्तरात (उबवणुकीचे) रोपण करण्यास मदत करते.

3) अंडी किंवा शुक्राणू: बहुतेक एआरटी अंडी आणि जोडप्याच्या शुक्राणूंचा वापर करून केली जातात. तुम्हाला तुमच्या अंडी किंवा वीर्यामध्ये गंभीर समस्या असल्यास, तुम्ही त्याऐवजी एखाद्या ज्ञात किंवा अज्ञात दात्याकडून अंडी, शुक्राणू किंवा गर्भ वापरू शकता.

आता तुम्हाला सर्व प्रजनन उपचारांबद्दल माहिती आहे, तुमच्या उपचारांसाठी भारतातील सर्वोत्तम प्रजनन डॉक्टरांचा सल्ला घ्या. काळजी करू नका; प्रजनन समस्यांसह पालकत्व प्राप्त करणे अशक्य नाही. तुमचे पालकत्वाचे तुमचे स्वप्न पूर्ण करण्यासाठी विशेषतज्ञ तुमची मदत करतील.

टीप : वरील सर्व बाबी सकाळ फक्त माहिती म्हणून वाचक-प्रेक्षकांपर्यंत पोहोचवत आहे. या बातमीतुन सकाळ कोणताही दावा करत नाही. त्यामुळे कोणतेही उपचार किंवा औषधी संदर्भात तज्ज्ञांच्या सल्ला घ्यावीत.