83642

देवराई वाचवण्यासाठी संघटितपणे लढा
संजय जोशी : मंडणगडमध्ये पहिले मंदिर न्यास अधिवेशन
सकाळ वृत्तसेवा
मंडणगड, ता. ११ः रत्नागिरी जिल्ह्यातील देवस्थानांच्या शेकडो एकर देवराई असलेल्या जमिनींच्या सातबारावरून देवस्थानांचे नाव कमी करून तेथे शासनाचे नाव लावण्यात आल्याचा धक्कादायक प्रकार उघडकीस आला आहे. देवस्थानांच्या जमिनी देवस्थानांच्या ताब्यात दिल्या जाव्यात यासाठी संघटितपणे लढा देणे आवश्यक आहे, असे प्रतिपादन महाराष्ट्र मंदिर महासंघ राज्य संघटक संजय जोशी यांनी केले.
महाराष्ट्र मंदिर महासंघाच्यावतीने मंडणगड येथे प्रथमच घेण्यात आलेल्या तालुकास्तरीय मंदिर-न्यास अधिवेशन घेण्यात आले. त्या वेळी ते बोलत होते. जोशी म्हणाले, हिंदुस्थानवर राज्य करण्यासाठी मुघल आक्रमकांनी हिंदूंचे श्रद्धास्थान असलेली मंदिरे आणि देवतांच्या मूर्ती तोडल्या. त्यानंतर आलेल्या इंग्रजांनी हिंदूंच्या मंदिरांच्या जागा ताब्यात घेणे, मंदिरांचा पैसा हडपणे, यात्रेकरूंवर कर लावणे, मंदिरांतील प्रथांवर बंदी घालणे असे आघात केले. भारत स्वतंत्र झाल्यावर निधर्मी राज्यकर्त्यांनीही इंग्रजांच्या पद्धतीप्रमाणे साडेचार लाख मंदिरांचे सरकारीकरण करून मंदिरांचा पैसा अन्य पंथियांना वाटण्याचे सुरू केले. सरकारीकरण झालेल्या शनी शिंगणापूरच्या शनी मंदिरात शनी जयंतीनिमित्त केक कापण्याची कूप्रथा मंदिर महासंघाच्या विरोधानंतर बंद झाली. तेथील प्राचीन धार्मिक प्रथा मोडीत काढण्याचा धर्मद्रोह्यांनी केलेला प्रयत्न मंदिर महासंघाने स्थानिक ग्रामस्थांच्या मदतीने हाणून पाडला. देवराईच्या जमिनी वाचाव्यात यासाठी मंदिर महासंघ प्रयत्नरत आहे. देवस्थानांना इनाम दिलेल्या जमिनी कोणाकडूनही गिळंकृत केल्या जाऊ नयेत यासाठी ‘अँटी लँड ग्रॅबिंग ॲक्ट कायदा’ महाराष्ट्र शासनाने करावा यासाठी मंदिर महासंघ पाठपुरावा करत आहे. देवस्थानांच्या देवराई जमिनी वाचवण्यासाठी संघटितपणे लढा देणे आवश्यक आहे. या वेळी सुरेश शिंदे, लक्ष्मण गुरव, विनय पानवलकर, रमेश कडू, अभय सहस्रबुद्धे, संतोष चव्हाण, चंद्रकांत उजाळ, किशोर कदम, विजय माने, उदय गुजर, अनंत शिंदे उपस्थित होते.

चौकट
संस्कृती रक्षणासाठी संघटनाचा निर्धार
तालुकास्तरीय मंदिर-न्यास अधिवेशनाला मंडणगड तालुक्यातील १२० मंदिर विश्वस्तांचा उत्स्फूर्त प्रतिसाद लाभला. या वेळी मंदिर संस्कृतीच्या रक्षणासाठी संघटित होण्याचा निर्धार मंदिर विश्वस्तांनी व्यक्त केला. मंदिरांमध्ये वस्त्रसंहिता लागू करणे, धर्मशिक्षण फलक लावणे, धर्मशिक्षण वर्ग सुरू करणे, सामूहिक आरती करणे आदी विविध उपक्रम मंदिरांमधून सुरू करण्यासह तालुक्यात मंदिर विश्वस्तांच्या संघटनासाठी वेळ देणार असल्याचेही मत उपस्थित मंदिर विश्वस्तांनी व्यक्त केले.