Ashadhi Ekadashi 2023 : आषाढी यात्रेच्या सोहळ्यासाठी दहा लाखाहून अधिक भाविकांची पंढरीत गर्दी झाली आहे. विठुरायाच्या भेटीची आस मनामध्ये बाळगून आळंदी आणि देहूवरून पायी चालत निघालेल्या ज्ञानेश्वर माऊली आणि तुकोबांच्या पालख्यांनी पंढरीत प्रवेश केला.

गेली २० दिवस देवाचा धावा करत प्रवास करणारे वारकरी पंढरीनाथाच्या पायावर डोकं ठेऊन धन्य होतात.

पंढरपुरात गेलं की चंद्रभागेत अंघोळ करण्याची प्रथा आहे. आणि नदीत अंघोळ केल्यानंतर भक्त पुंडलिकांचे दर्शन घेऊन मगच विठोबाच्या मंदिराकडे जाता येत.

वारकरी संप्रदायात भक्त पुंडलिकाला आद्य स्थान आहे. भक्त पुंडलिकाचे दर्शन केल्याशिवाय विठोबाचे दर्शन रुजू होत नाही अशी वारकरी संप्रदायाची धारणा आहे. त्यामुळे भाविक मोठ्या श्रद्धेने भक्त पुंडलिकाचे दर्शन घेतात.

पुंडलिक मंदिरासमोर लोहदंड तीर्थ आहे कि त्यामध्ये दगडी नाव पाण्यावर तरंगते. हा ही देवाचा एक चमत्कारच आहे. त्यामूळे  

त्याविषयी अशी आख्यायिका सांगितली जाते कि, गौतम ऋषींची पत्नी सती अहिल्या हिचे इंद्राने गौतम ऋषींचे रूप घेऊन सतित्व हरण केले. गौतम ऋषींनी पत्नीला शिळा होण्याचा व देवेंद्राला सहस्त्र छिद्राने पीडित होण्याचा शाप दिला. अहिल्येला उःशाप मिळून भगवान रामचंद्राच्या पदस्पर्शाने ती पावन झाली.

इंद्र भगवान विष्णूंना शरण गेला. विष्णूंनी त्याच्या हाती एक लोहदंड दिला व तीर्थयात्रा करण्यास सांगितले आणि 'ज्या तीर्थात हा लोहदंड तरेल त्या तीर्थाच्या स्नानाने तुझी छिद्रे जातील' असा वर दिला. अनेक तीर्थे भ्रमण केल्यानंतर देवेंद्र या तीर्थाजवळ आला.

इथे लोहदंड तरला. हर्षित झालेल्या इंद्राने या तीर्थात स्नान केले. तो शापमुक्त झाला आणि व्याधिमुक्त झाला. म्हणून या तीर्थास 'लोहदंड तीर्थ' हे नाव पडले.

पुंडलिक मंदिराबाजूला असलेली तो पाषाण म्हणजे दगडी नाव. ती पाहण्यासाठी भाविकांबरोबर देश विदेशातून अभ्यासकही येतात.