औरंगाबाद-  हमे ज्ञान का बीज देना,
तन-तम्बुरी में नाद की गुंज देना
गहरी जमीं उंचा आसमाँ,
ठहरने मध्य में क्षितिज देना

यासारख्या एकापेक्षा एक सरस बंदिश लिहिल्या त्या कुण्या मातब्बर कवीने नव्हे तर सरस्वती भुवन कला व वाणिज्य महाविद्यालयाच्या संगीत विभागाच्या विद्यार्थ्यांनी. 

औचित्य होते ते विद्यार्थ्यांना बंदिश कळावी, त्यांनी त्यांची निर्मिती करावी, या हेतूने महाविद्यालयात ‘भारतीय शास्त्रीय संगीतातील बंदिश : लेखन व सादरीकरण’ या विषयावर शनिवारी (ता. २९) झालेल्या एकदिवसीय कार्यशाळेचे.

हेही वाचा : जिल्हा परिषद शाळांत पडणार सौरदिव्यांचा लख्ख प्रकाश

शास्त्रीय संगीताच्या अभ्यासक्रमात अत्यंत महत्त्वाचा भाग असलेल्या बंदिशीचे स्वरूप, रचना आणि आकृतिबंध लक्षात यावा या हेतूने हा उपक्रम राबविण्यात आला. 

यात ३० विद्यार्थ्यांनी उत्स्फूर्तपणे सहभाग घेतला. त्यात २० जणांनी शास्त्रीय संगीतातील नवीन बंदिशीची निर्मिती करून त्यांचे सादरीकरण केले. या कार्यशाळेत विद्यार्थ्यांनी संतुलित बंदिशी केल्या. कार्यशाळेत निर्माण झालेल्या बंदिशींच्या रचना आणि केवळ संख्यात्मक नव्हे तर या बंदिशींची गुणात्मक उंची लक्षात घेता प्रस्तुत कार्यशाळेच्या आयोजनाचा हेतू सफल झाला अशी भावना सर्वांनीच व्यक्त केली.

 यावेळी संगीत विभागप्रमुख डॉ. संजय मोहड यांनी बंदिश म्हणजे काय व तिच्या रचनेची तत्त्वे विशद करताना सखोल मार्गदर्शन केले. संगीत विभागाचे संवादिनी वादक गजानन केचे यांनीही मनोगत व्यक्त केले. देविका पारखे यांनी सूत्रसंचालन केले. कैलास वंजारे यांनी आभार मानले. प्रभारी प्राचार्य डॉ. मकरंद पैठणकर यांनी विद्यार्थ्यांचे अभिनंदन केले. या कार्यशाळेसाठी तबलावादक मंगेश कुलकर्णी आणि प्रा. मेधा लखपती यांनी पुढाकार घेतला.

क्‍लिक करा : महापालिक निवडणुक : आचारसंहिता लागणार २० मार्चपर्यंत

बंदिश म्हणजे काय?

एखादा गद्य उतारा कविता, गीत या अंगाने बंदिशीचे रूप कसे धारण करतो याबद्दल डॉ. संजय मोहड यांनी माहिती दिली. बंदिश म्हणजे दुसरे-तिसरे काही नसून ते ‘संगीत प्रवणक्षेत्र’ आहे. त्यामुळे बंदिशीतील शब्दांमध्ये मोठ्या प्रमाणावर संगीत धारण करण्याची क्षमता असली पाहिजे असेही डॉ. मोहड यांनी सांगितले.

ठळक बातमी : सातारा देवळाईतील बेकायदा बांधकामे पाहून भडकले आयुक्त