इको-सेन्सिटिव्ह झोनबाबत सूचना, आक्षेप नोंदवा
संजय गांधी उद्यानाबाबतचा आराखडा खुला

सकाळ वृत्तसेवा
मुंबई, ता. ११ : संजय गांधी राष्ट्रीय उद्यान (एसजीएनपी) परिसरातील इको-सेन्सिटिव्ह झोनसाठी तयार करण्यात आलेल्या मसुदा झोनल मास्टर प्लॅनवर नागरिक आता आपले आक्षेप व सूचना १० ऑक्टोबरपर्यंत सादर करू शकतात. हा आराखडा मुंबई महापालिकेसह ठाणे, वसई-विरार, मिरा-भाईंदर महापालिका तसेच पालघर जिल्हाधिकारी कार्यालयात पाहता येणार आहे.
पर्यावरण, वन व हवामान बदल मंत्रालयाने डिसेंबर २०१६ मध्ये जारी केलेल्या अधिसूचनेनुसार हा आराखडा तयार करण्यात आला आहे. २०२० मध्ये तत्कालीन मुख्यमंत्री उद्धव ठाकरे यांनी या आराखड्याची तयारी करण्याचे निर्देश दिले होते. त्यानंतर २०२२ मध्ये मुंबई महापालिका आयुक्तांच्या अध्यक्षतेखाली समिती स्थापन करण्यात आली. एसजीएनपीच्या परिसराबाहेरील १०० मीटरपासून ते कमाल चार किलोमीटरपर्यंतचा पट्टा ‘इको-सेन्सिटिव्ह झोन’ म्हणून घोषित करण्यात आला आहे. या झोनमध्ये ४,०२०.६६ हेक्टर खासगी जमिनी व १,९२४.९६ हेक्टर वनक्षेत्र असून, एकूण क्षेत्रफळ ५,९४५.६२ हेक्टर आहे. या परिसरात सुमारे ६.३४ लाख लोकसंख्या वास्तव्यास आहे. महापालिकेने नागरिकांना विनंती केली आहे की, आराखड्याचा अभ्यास करून आपले आक्षेप आणि सूचना लेखी स्वरूपात १० ऑक्टोबरपूर्वी सादर कराव्यात, ज्यामुळे अंतिम मास्टर प्लॅन अधिक प्रभावी आणि सर्वसमावेशक होऊ शकेल.
...
आराखड्याची वैशिष्ट्ये
आराखड्यात प्रदूषण नियंत्रण, वनसंवर्धन, कचरा व्यवस्थापन, आगीचा धोका, जंगलतोड, मानवी-प्राणी संघर्ष टाळणे तसेच जैवविविधतेचे रक्षण यासंबंधी नियम व उपाययोजना समाविष्ट केल्या आहेत. इको-झोनमधील सर्व विकासकामे ठरावीक नियमनांच्या अधीन राहतील.
...
‘एसजीएनपी’चे महत्त्व
मुंबई आणि ठाणे जिल्ह्यात पसरलेल्या १०६.९५ चौ.कि.मी. क्षेत्रफळाच्या या राष्ट्रीय उद्यानात ४३ सस्तन प्रजाती, ४५ सरपटणारे प्राणी प्रजाती, १२ उभयचर प्रजाती, ३००हून अधिक पक्षी व सुमारे १५० फुलपाखरांच्या प्रजाती आढळतात. तसेच येथे बिबटे यांसह अनेक दुर्मिळ प्राणी व वनस्पती आढळतात.