तरुणांमध्ये अल्झायमरचे वाढते प्रमाण
२१ सप्टेंबर जागतिक अल्झायमर दिवस; बदललेली जीवनशैली ठरतेय कारणीभूत

भाग्यश्री भुवड : सकाळ वृत्तसेवा

मुंबई, ता. २० : बदललेल्या जीवनशैलीतून तरुणांमध्ये अल्झायमर होण्याचा धोका बळावला आहे.  या आजारासाठी पालिकेच्या केईएम रुग्णालयात उपचारांसाठी येणाऱ्या रुग्णांची संख्या दिवसेंदिवस वाढत आहे. विशेष म्हणजे,  तरुणांमध्ये आनुवंशिक अल्झायमर होण्याचे प्रमाण वाढल्याचे केईएम रुग्णालयातील न्यूरोलॉजी विभागाच्या तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे. आठवड्याला किमान दोन ते तीन रुग्ण या आजाराचे येत असल्याचेही त्यांनी सांगितले.  
५१ वर्षीय रमेश जीवदास (बदललेले नाव) हे दुबईत काम करताना ते अनेकदा सर्व गोष्टी हळूहळू विसरू लागले. शिवाय, वस्तू ओळखणे, वस्तू निवडताना गोंधळणे, अशी लक्षणे त्यांना जाणवू लागली. पुढे त्यांना लिहायला, वाचायला त्रास होऊ लागला. गेल्या  एका  वर्षांपासून  केईएमच्या न्यूरोलॉजी  विभागात  त्यांच्यावर उपचार सुरू आहेत. सर्वसामान्यपणे ६० ते ७० नंतर अल्झायमर होतो; पण रमेश यांना पन्नाशीतच हा आजार झाल्याने तो आनुवंशिक असल्याचे डॉक्टर्स सांगतात. २१ सप्टेंबर या जागतिक अल्झायमरदिनी स्मृतिभ्रंश (डिमेंशिया) आणि अल्झायमर रोगाबद्दल जागरूकता निर्माण केली जात आहे, जेणेकरून या आजाराने ग्रस्त असलेल्या लोकांच्या कुटुंबांना पाठबळ मिळावे आणि त्यांचे या आजाराबद्दलचे गैरसमज दूर व्हावेत. 

३५० रुग्णांवर उपचार
केईएम रुग्णालयाच्या न्यूरोलॉजी विभागात २०२२ पासून आतापर्यंत ३५० रुग्णांवर उपचार करण्यात आले आहेत. ३५० पैकी ६० ते ७० टक्के अल्झायमर आणि मिक्स डिमेन्शियाचे रुग्ण होते. यामध्ये पार्किन्सन्स डिमेन्शिया, अल्झायमर, पार्किन्सन्स, व्हॅस्कुलर, व्हॅस्कुलर आणि रेअर कॉजेस या रुग्णांचा ही समावेश होता.

लक्षणे
रस्ता विसरणे, वस्तू ओळखणे, चिडचिड, गोंधळ उडणे ही लक्षणे घेऊन येणाऱ्या रुग्णांची सविस्तर माहिती घेतली जाते. त्यानंतर ग्रुप थेरपी आणि ऑक्युपेशनल थेरपी, मेडिकल सपोर्ट, मेडिसिन, फार्मकोलॉजिकल थेरपी आणि नॉन फार्मकोलॉजिकल थेरपीद्वारे रुग्णांचे समुपदेशन केले जाते. याशिवाय, विशेष  न्यूरोसायकॉलॉजिकल  विभागात या रुग्णांवर उपचार केले जातात.  

काय आहे  अल्झायमर?
 मेंदूशी संबंधित आजार
डिमेंशिया या सिंड्रोमचा एक प्रकार
व्यक्तीच्या स्मृतीवर (स्मृतीभ्रंश) परिणाम
वयाच्या साठीनंतर उद्भवतो

अल्झायमरच्या काही  रुग्णांमध्ये बदललेली जीवनशैली आणि इतर व्यसन पद्धती ही कारणीभूत ठरते. यासह मधुमेह, हायपरटेंशन, धूम्रपान, मद्याचे  व्यसन, कोलेस्ट्रॉल ही कारणेदेखील अल्झायमर होण्यासाठी कारणीभूत ठरतात.
-  डाॅ.  नीरज जैन, न्यूरोलाॅजी विभाग

अल्झायमर टाळण्यासाठी संतुलित जीवनशैली, व्यायाम, उच्च रक्तदाब,  मधुमेह, धूम्रपान आणि मद्याचे व्यसन टाळले पाहिजे. लक्षणे जाणवल्यास न्यूरोलॉजिस्टचा सल्ला घेतला पाहिजे. केईएम रुग्णालयात अल्झायमर झालेल्या कुटुंबीयांचे समुपदेशनही केले जाते.
- डॉ. संगीता रावत, विभागप्रमुख, न्यूरोलॉजी व अधिष्ठाता, केईएम