आवासच्या नागेश्वर यात्रेला उत्साहात सुरुवात
गण खेळण्याचा कार्यक्रम पाहण्यासाठी गर्दी
अलिबाग, ता. ५ (वार्ताहर) : कार्तिकी एकादशी झाल्यानंतर अलिबाग येथील आवास गावातील प्रसिद्ध पुरातन श्री नागेश्वराचा उत्सव साजरा होतो. मंगळवारी (ता. ४) नागेश्वर उत्सव पारंपरिक पद्धतीने उत्साहात साजरा करण्यात आला. पावसामुळे येथील परिसरात चिखल झाला होता. याचा फटका व्यावसायिकांना बसला, मात्र भाविकांनी मोठ्या प्रमाणात गर्दी केली होती.
नागेश्वर मंदिरात रात्री गण खेळण्याची परंपरा आजही सुरू आहे. मंदिरात रात्री १२ वाजता गण खेळले जातात. यानंतर यात्रेला सुरुवात होते. या वेळी हे गण उलटे टांगून मंदिरातील घंटा वाजवत असतात. या वेळी हे दृश्य पाहण्यासाठी परिसरातील भाविक मोठ्या संख्येने उपस्थित होते. आवास गावात पुरातन श्री नागोबा मंदिर आहे. पूर्वी येथे नागोबा नावाचे सत्पुरुष राहात होते आणि त्यांच्या सोबत त्यांचे शिष्य बुधोबा आणि चांगोबादेखील वस्तीला होते, अशी आख्यायिका प्रसिद्ध आहे. सकाळी समुद्रस्नान घ्यायचे, मग आवासच्या वक्रतुंड विनायकाचे दर्शन घेऊन कनकेश्वराच्या दर्शनाला जायचे आणि मग रात्री मुक्कामाला आवास गावात परतायचे. नागोबांची शंभरी पूर्ण झाल्यावर त्यांनी आणि यथावकाश त्यांच्या शिष्यांनी संजीवन समाधी घेतली. मग पाषाण रूपात त्यांची पूजा केली जाऊ लागली. तेच हे नागोबा देवस्थान असल्याचे ज्येष्ठ नागरिकांकडून सांगितले जाते.
...............
नागेश्वर यात्रेच्या आधी दोन दिवस उत्सव सुरू होतो. या वेळी नागेश्वरासमोर गण खेळले जातात. हा तीन दिवसांचा कार्यक्रम असतो. बसलेले गण त्याचबरोबर इतर गण खेळले जातात. यामध्ये परंपरेने सुरू असलेल्या गण खेळात आता तिसरी ते चाैथी पिढी सहभागी होत आहे. प्रत्येक गण हा नागेश्वराला पेरकूट, नारळ, सुपारी, केवडा अर्पण करतात, तर एक गण हा मंदिरात नवसाच्या लावलेल्या शेकडो घंटा वेताच्या छडीने वाजवतो. गणाचा हा खेळ तीन दिवस रात्री खेळला जातो. हा खेळ पाहण्यासाठी हजारो भाविक गर्दी करतात. या यात्रेचे वैशिष्ट्य म्हणजे शेतकरी आपल्या बैलगाडी घेऊन या यात्रेला येत असतात.