कोल्हापूर - क्षयरोग खोकल्याच्या जंतूतून पसरतो, फुप्फुसाला धोका पोचवतो, वेळीच निदान व उपचार न झाल्यास मृत्यूची शक्‍यता असते; मात्र सलग सहा महिन्यांच्या औषधोपचारातून क्षयरोग नक्की बरा होतो, अशा स्थितीत जिल्ह्यातील क्षयरोग आटोक्‍यात आणण्यात जिल्हा क्षयरोग नियंत्रण विभागाने यश मिळविले आहे. गंभीर क्षयरोगाच्या तुलतेन कोरोनाची तीव्रता सौम्य दिसते, मात्र नवीन आजार व त्यावर निश्‍चित औषध नसल्याने कोरोनाची भीती वाढत आहे.

765 व्यक्ती जिल्हाभरात क्षयरोगावर उपचार घेत आहेत

सतत खोकला संध्याकाळी भरणारा ताप, कणकण, पंधरा दिवसांपेक्षा जास्त असलेला खोकला, खोकल्या वाटे पडणारे रक्त अशी लक्षणे दिसली, की क्षयरोगाची तपासणी करावी लागते. यातही स्पूटम टेस्ट घेतली जाते. ती पॉझिटिव्ह आली, की क्षयरोग झाल्याचे निदान होते.
पुढे सहा महिने औषधे घ्यावी लागतात. त्यासाठी जिल्हा क्षयरोग नियंत्रण विभागाचे कर्मचारी अशा रुग्णाला घरी औषध देतात किंवा शेजारी असलेल्या शासकीय रुग्णालयात उपचार घेता येतात. दोन वर्षांत क्षयरोगाच्या सर्वेक्षणातून सरासरी 2200 ते 2300 क्षयरोगी जिल्हाभरात सापडले होते. त्यांना नियमित उपचार करून निम्म्याहून अधिक व्यक्तींचा क्षयरोग मुक्त झाला. सध्या 765 व्यक्ती जिल्हाभरात क्षयरोगावर औषध घेतात. मृत्यूच्या प्रमाणातही घट झाली आहे.

वाचा - कोरोनासह जगायची सवय लावायला हवी... 

येत्या 2025 पर्यंत जिल्हा क्षयरोगमुक्तीकडे वाटचाल करीत आहे. क्षयरोगावर औषधांनी मात करता आली असली तरी त्याचा सामाजिक संसर्ग रोखण्यातही सात वर्षांत यश आले आहे. दहा वर्षांपूर्वी 5 हजारांवरपेक्षा अधिक क्षयरोगी होते. त्यांची संख्या तीन वर्षांत निम्म्यावर आली आहे.

क्षयरोग -

• क्षयरोग नियंत्रणासाठी निश्‍चित औषध
• पंधरा दिवस खोकला व ताप 
• उपचार कालावधी सहा महिने 
• खोकताना हवेतून संसर्ग होतो
• क्षयरोगावर डॉटस औषध प्रभावी
• तीन महिने विश्रांती घ्यावी लागते

कोरोना -

• कोरोनावर निश्‍चित औषध नाही
• सर्दी खोकला ताप तीव्र घसादुखी
• 14 दिवस ते एक महिना
• थुंकीतून, संपर्कातून संसर्ग
• लक्षणावर औषध आहे
• 14 दिवसांनंतर पूर्ववत काम करता येते

''कोरोनावर निश्‍चित औषध नाही, पण क्षयरोगावर औषध आहे. नियमितपणे औषधे घेतल्यास क्षयरोग बरा होतो. अचूक निदान करण्यासाठी सीबीनेट मशीनची सुविधा आणली आहे. अन्य तपासणीपूरक यंत्रणाही आहे. क्षयरोगाचे निदान झाल्यानंतर मोफत औषध देण्यात येते. सहा महिने औषधे घेतल्यानंतर क्षय बरा होतो. त्यामुळे क्षयरोगाचे प्रमाण येथे नियंत्रणात आहे.''
- डॉ. उषादेवी कुंभार, जिल्हा क्षयरोग नियंत्रण अधिकारी