सोलापूर : गाईच्या दूध निर्मितीत अग्रेसर असलेल्या सोलापूर जिल्ह्याची ग्रामीण अर्थव्यवस्था आज धोक्‍यात आली आहे. लॉकडाउनपूर्वी 31 ते 32 रुपये लिटरवर असलेला दुधाचा दर आता 20 रुपयांच्या दरम्यान येण्याची भीती दूध उत्पादकांमध्ये निर्माण झाली आहे. जिल्ह्यात जवळपास दररोज 12 लाख लिटर दुधाचे संकलन होते. सोलापुरातील खासगी आणि सहकारी दूध संघाच्या वतीने दुधाचे संकलन केले जाते. 11 मार्चपासून ते आता 13 एप्रिल तब्बल एक महिन्याच्या कालावधीतील दूध उत्पादकांची बिलं थकली आहेत. लॉकडाउनमध्ये किती दर मिळणार, याचीच चिंता दूध उत्पादकांना सर्वाधिक आहे. "कोरोना'च्या भीतीपेक्षा दूध दराच्या चिंतेने शेतकरी हवालदिल झाला आहे.
शासनाने दुधाचे दर निश्‍चित करून दिले आहेत. दुधाचे दर निश्‍चित करत असताना सोबत गुणवत्तेचाही निकष लावला आहे. डिग्री आणि फॅटच्या घोळात दूध उत्पादक शेतकऱ्यांचा खिसा कापला जाण्याची दाट शक्‍यता आहे. लॉकडाउन असल्याने सध्या स्वीट होम, हॉटेल, चहा विक्रीची दुकाने बंद आहेत. त्याचा मोठा परिणाम दुधाच्या मागणीवर झाला असून अतिरिक्त दुधाचे करायचे काय, असा प्रश्‍न शेतकऱ्यांना आणि दूध संघांना सतावू लागला आहे. पेढा, श्रीखंड, चक्का, खवा, दही यासह इतर दुग्धजन्य पदार्थ टिकण्यास कालावधीची मर्यादा असते. तूप टिकण्याचा कालावधी मात्र सर्वाधिक असल्याने सध्या दूध उत्पादकांपुढे तूप निर्मितीचा पर्याय उपलब्ध आहे. आपल्याकडे तुपाला कायमस्वरूपी मागणी असल्याने दूध उत्पादकांना काही प्रमाणात आर्थिक नुकसान टाळता येणार आहे.
या संघांच्या माध्यमातून होते दूध संकलन
सोलापूर जिल्ह्यात सोलापूर जिल्हा सहकारी दूध संघ, शिवामृत सहकारी दूध संघ, शिवप्रसाद दूध संघ, सोनाई, नेचर डिलाईट, प्रभाग, तिरुमाला, सह्याद्री, हॅटसन या प्रमुख खासगी व सहकारी दूध संघांच्यावतीने जिल्ह्याच्या ग्रामीण भागातून दूध संकलन केले जाते. अनेक खासगी दूध संघांनी गावागावांमध्ये बल्क कुलर दिले आहेत. या ठिकाणी संकलित केलेले दूध थंड करून टॅंकरद्वारे मुख्य दूध संघाकडे पाठविले जाते.
सरकारने सकारात्मक निर्णय घ्यावा
दूध संघाच्यावतीने किती रुपये दर मिळणार, हे अद्यापही निश्‍चित नाही. ग्रामीण भागाचे अर्थकारण या व्यवसायावर अवलंबून असल्याने दूध उत्पादकांच्या बाबतीत दूध आणि सरकारने सकारात्मक निर्णय घ्यावा. भाजीपाला आणि फळबागांमध्ये आर्थिकदृष्ट्या अडचणीत आलेला शेतकरी दूध व्यवसायातही अडचणीत येऊ नये. यासाठी शासनाने ठोस पावले उचलावीत.
- विजय कोकाटे,
अध्यक्ष, व्ही. के. डेअरी, तांबोळे, ता. मोहोळ
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.