पिंपरी, ता.३० : चिंचवडगावातील गावडे जलतरण तलावाजवळ भग्नावशेषातील छोटी प्राचीन मंदिर रचना आढळून आल्याने चिंचवडकरांमध्ये मोठी उत्सुकता निर्माण झाली आहे. स्थानिक नागरिकांनी केलेल्या साफसफाईदरम्यान एकाच दगडी चौरंगावर गणपतीची मूर्ती, रिद्धी-सिद्धी तसेच शिवलिंगासह कोरल्याची संरचना समोर आली. ही संरचना सुमारे ३०० ते ४०० वर्षांपूर्वीची असावी, अशी शक्यता वर्तविली जात आहे.
चिंचवडगावाला श्रीमन महासाधू मोरया गोसावी यांचा ऐतिहासिक आणि धार्मिक वारसा लाभला आहे. आता या नव्याने आढळलेल्या छोट्या प्राचीन मंदिराच्या अवशेषाने चिंचवडगावाला आणखी एक सांस्कृतिक व ऐतिहासिक ओळख लाभण्याची शक्यता निर्माण झाली आहे. हे अवशेष पाहण्यासाठी नागरिक मोठ्या संख्येने त्या स्थळाला भेट देत आहेत.
जुन्या जाणकारांच्या मते, हे ठिकाण पूर्वजांचे पूजा-अर्चेचे स्थान होते. आमच्या पूर्वजांच्या काळी लोक इथे देवपूजा करण्यासाठी तसेच धार्मिक कार्यासाठी येत असत, असे अनेकांनी सांगितले. त्यामुळे, या स्थळाचा संरक्षण व पुरातत्वीय अभ्यास करावा, अशी मागणी चिंचवडगावातील नागरिकांनी प्रशासनाकडे केली आहे. तर वारसा संवर्धन कार्यकर्त्यांनीही या ठिकाणाला अतिक्रमणांपासून वाचविण्याचे आवाहन केले आहे. ही अवशेषांची रचना इतिहासावर प्रकाश टाकणारी आहे. त्यांचे वेळेत संवर्धन झाले नाही; तर हे ठिकाण नष्ट होईल, अशी भीती त्यांनी व्यक्त केली.

चिंचवडगावातील ऐतिहासिक अशा ४०० वर्षे जुन्या पुष्करणीच्या बांधकामांच्या अवशेषांमध्ये गणेश, शिवलिंग, रिद्धी-सिद्धी यांच्या मूर्ती सफाई करताना आढळून आल्या आहेत. या मूर्ती एकाच दगडी चौरंगावर कोरण्यात आल्या असून त्यास गणेश पंचायतन असे संबोधले जाते. या पुष्करणीचा वापर त्यावेळी ग्रामस्थ पाणीपुरवठ्याची व्यवस्था तसेच धार्मिक कार्यासाठी म्हणून वापरायचे. आम्ही गड-किल्ल्यांवरील अशाच कित्येक पुष्करणी स्वच्छ केल्या आहेत. आता चिंचवडगावात असे ठिकाण सापडणे ही ऐतिहासिक बाब आहे.
- नीलेश गावडे, इतिहास अभ्यासक