नागपूर : अनेक दशकांपासून यशस्वी रोबोट-सहाय्य शस्त्रक्रियेमुळे कोट्यावधी रूग्णांवर सकारात्मक परिणाम झाला आहे आणि त्यांची संख्या मोठी आहे. परंतु सध्याची रोबोटिक यंत्रणा महाग आहे, यामुळे जगभरात याची मर्यादित उपलब्धता जगभरात सहा अब्जपेक्षा जास्त आहे.

डॉ. सुधीर पी. श्रीवास्तव आणि त्यांच्या टीमने कमीतकमी हल्ल्याची रोबोटिक सर्जरी सोल्यूशन सादर करण्याच्या दृष्टीने एसएसआय मंत्रा (मल्टी आर्म नॉव्हेल टेल रोबोटिक असिस्टेंस) सर्जिकल रोबोटिक सिस्टम सुरू केले.

डॉ. श्रीवास्तव म्हणाले, "रोबोटिक्स शस्त्रक्रियेचे भवितव्य उज्वल ठरणार आहेत आणि तंत्रज्ञानदृष्ट्या एक प्रगत प्रणाली तयार करणे ही माझी कल्पना आहे, ही कमी किंमत. प्रभावी आणि वापरण्यास सुलभ असेल आणि सर्व शल्यविशेषांच्या वैशिष्ट्यांवर लागू होईल. अशा प्रकारे, जगभरातील अधिक रुग्णांना त्याचा फायदा होईल.

पारंपारिक शस्त्रक्रियेच्या तुलनेत रोबोटिक शस्त्रक्रियेमध्ये लहान चीरे असतात, ज्यामुळे वेदना कमी होते आणि व्यक्ती लवकर बरे होते. डॉ. श्रीवास्तव यांनी शल्यचिकित्सक म्हणून आपल्या कारकीर्दीत 1400 हून अधिक रोबोटिक कार्डियाक शस्त्रक्रिया केल्या आहेत. जगभरातील रूग्णांसाठी सुलभ आणि शल्यचिकित्सकांना वापरण्यास सुलभ अशी स्वस्त शस्त्रक्रिया रोबोटिक प्रणाली तयार करणे हे त्यांचे लक्ष्य आहे.

राजीव गांधी कर्करोग संस्थेच्या मानवी पायलट अभ्यासामध्ये पहिल्यांदाच मंत्राचा वापर केला गेला, जिथे सर्जनांनी एका महिन्यापेक्षा कमी कालावधीत 18 जटिल मूत्रपिंड, स्त्रीरोग व सामान्य शस्त्रक्रिया यशस्वीरित्या पूर्ण केल्या. एसएसआय मंत्र सर्जिकल रोबोटिक सिस्टम यूरोलॉजी, जनरल सर्जरी, स्त्रीरोग, थोरॅसिक, ह्रदयाचा आणि डोके व मान शस्त्रक्रिया या सर्व प्रमुख शस्त्रक्रियेसाठी वापरली जाऊ शकते. एसएसआय मंत्र प्रणाली कोरोनरी बायपास आणि झडप ऑपरेशनसाठी स्वयंचलितपणे सक्षम केलेल्या तंत्रज्ञानाचा समावेश करेल.