Starlink Internet User Benefits : भारतातील दोन प्रमुख दूरसंचार कंपन्या जिओ आणि एअरटेल यांनी इलॉन मस्कच्या स्पेसएक्ससोबत एक महत्वाचा करार केला आहे. याचा उद्देश भारतातील ग्राहकांना स्टारलिंकच्या सॅटेलाइट इंटरनेट सेवा पुरवणे आहे. यामुळे, या कंपन्यांना देशातील दुर्गम आणि ग्रामीण भागात इंटरनेट सेवा देण्याचा महत्त्वाचा मार्ग मोकळा होईल. या करारानुसार, जिओ आणि एअरटेल स्टारलिंकच्या सॅटेलाइट इंटरनेट सेवांचा पुरवठा आपल्या स्टोअर्स आणि ऑनलाइन प्लॅटफॉर्मद्वारे करतील पण त्यासाठी स्पेसएक्सला भारत सरकारकडून आवश्यक मंजुरी मिळणे आवश्यक आहे.

स्पेसएक्ससोबतचा हा करार ११ आणि १२ मार्च २०२५ रोजी जिओ आणि एअरटेलने केला. भारत सरकारकडून परवाने आणि सुरक्षा मंजुरी मिळाल्यानंतरच स्टारलिंक सेवा भारतात सुरू होऊ शकतील. जर सर्व काही व्यवस्थित झाले तर २०२५ च्या दुसऱ्या तिमाहीत (एप्रिल-जून) या सेवेला सुरूवात होण्याची शक्यता आहे.

स्टारलिंक म्हणजे स्पेसएक्सद्वारे विकसित केलेली एक उपग्रह इंटरनेट सेवा आहे. ही सेवा लो अर्थ ऑर्बिट (LEO) मधील उपग्रहांद्वारे हाय-स्पीड इंटरनेट पुरवते. स्टारलिंकच्या मदतीने, ज्या भागात पारंपारिक केबल किंवा फायबर इंटरनेट पोहोचू शकत नाही, तिथेही इंटरनेट कनेक्टिव्हिटी मिळवता येईल. स्टारलिंक वापरकर्त्यांना एक सॅटेलाइट डिश आणि राउटर प्रदान करतो, जे इंटरनेट सिग्नल उपग्रहांद्वारे प्राप्त करतात. स्टारलिंकचा वेग १५० एमबीपीएसपर्यंत असू शकतो, जो पारंपारिक सॅटेलाइट इंटरनेट पेक्षा चांगला आहे.

भारतामध्ये, स्टारलिंक सेवा ग्रामीण भागातील लोकांसाठी विशेष फायदेशीर ठरू शकते. सरकारी आकडेवारीनुसार, ग्रामीण भागातील इंटरनेट टेलि-डेन्सिटी ५९.१% होती, ज्यामुळे स्टारलिंक या क्षेत्रांसाठी एक महत्त्वाचा गेम-चेंजर ठरू शकतो. तसेच, आपत्ती कालावधीत, जसे की पूर किंवा भूकंप, जेव्हा ग्राउंड नेटवर्कमध्ये खंड पडतो, तेव्हा स्टारलिंकची सेवा उपलब्ध होऊ शकते.

जिओ आणि एअरटेलसारख्या पारंपारिक कंपन्यांना स्टारलिंकची सेवा एक नवीन स्पर्धा म्हणून दिसत नसली तरी, त्याला एक पूरक भूमिका मिळू शकते. मात्र, स्टारलिंकच्या प्लॅन्सची किंमत पारंपारिक ब्रॉडबँड सेवांच्या तुलनेत जास्त असू शकते, ज्यामुळे ते काहींना महाग पडू शकते. उदाहरणार्थ, भूतानमध्ये स्टारलिंकच्या प्लॅनची किंमत ३,००० रुपये ते ४,२०० रुपये दरम्यान आहे, आणि भारतातही किंमत थोडी जास्त असू शकते, ३,५०० रुपये ते ४,५०० रुपये पर्यंत.

भविष्यत, भारतातील उपग्रह संप्रेषण बाजार मोठ्या प्रमाणात वाढण्याची शक्यता आहे, आणि २०२८ पर्यंत हा बाजार १.७ लाख कोटी रुपयांपर्यंत पोहोचू शकतो. तथापि, यामध्ये सरकारच्या मान्यतांचा, सुरक्षा चिंतेचा आणि दूरसंचार कंपन्यांचा दृष्टिकोन यांचा महत्वाचा प्रभाव असेल.

स्पेसएक्ससोबतच्या करारानंतर, भारती एअरटेलचे सुनील मित्तल यांनी म्हटले की, या उपग्रह सेवा 4G, 5G आणि 6G सारख्या संप्रेषण तंत्रज्ञानांचे एकत्रित उपयोग करत, जगातील सर्वात दुर्गम भागातही मोबाइल फोन वापरण्याची क्षमता ग्राहकांना देतील.