नाशिक : ऑक्टोबर हीटसारखी उष्णता अन् पावसाचा दणका अशा विचित्र हवामानात राज्यातील २५ हजार हेक्टर डाळिंबाचे क्षेत्र तेलकट डागाने व्यापले आहे. त्यामुळे यंदा शेतकऱ्यांना दोन हजार कोटींचा दणका आताच ठरलेला आहे. शिवाय उन्हाळ्यात धरलेल्या आंबे बहाराचे नुकसान मोठे झाले आहे. 

राज्यातील शेतकऱ्यांना दोन हजार कोटींचा दणका

राज्यामध्ये सव्वा लाख हेक्टरच्या आसपास डाळिंबाचे क्षेत्र पोचले आहे. त्यापैकी ३० ते ३५ हजार हेक्टरवर आंबे बहार धरण्यात आला आहे. आताच्या विचित्र हवामानात आंबे बहाराचे नुकसान इंदापूर भागात मोठ्या प्रमाणात पाहायला मिळते. हेक्टरी सर्वसाधारण १५ टनापर्यंत काही शेतकऱ्यांनी उत्पादन घेण्यात यश मिळविले आहे. मात्र, या डाळिंबाला ग्राहक मिळत नाही. आंबे बहाराचे काही प्रमाणात डाळिंब आखाती देशामध्ये पाठवले जायचे. सद्यःस्थितीत डाळिंब पाठवले जात नाही. गेल्या वर्षी आंबे बहाराच्या डाळिंबाला किलोला ५० ते ६० रुपये भाव शेतकऱ्यांना मिळाले होते. आता ७० ते ८० रुपयांपर्यंत आहे. पण बांधावरून डाळिंब नेण्याची व्यापारी पद्धत रूढ झाली असल्याने सद्यःस्थितीत व्यापारी बांधावर यायला तयार नाहीत. 

बागांना कळी फुटेना 

ताणावर असलेल्या बागा पावसामुळे फुटायला लागल्या आहेत. झाडांची वाढ सुरू आहे. त्यामुळे काही बागांमध्ये अद्याप कळी फुटलेली नाही. शिवाय बागा फुटताहेत म्हटल्यावर काही शेतकरी मृग बहार धरण्याच्या मनस्थितीत पोचले आहेत. त्यासाठी पाऊस झाला, की औषधांची फवारणी केली जातेय. गेल्या चार ते पाच वर्षांपासून खायला डाळिंब मिळाले नसल्याची शेतकऱ्यांची व्यथा आहे. 

हेही वाचा > रक्ताच्या थारोळ्यात 'तो' वेदनेने विव्हळत होता...पण माणुसकी हरली..वाचा काय घडले

मृग बहार आणि लेट मृग बहार, असे डाळिंब उत्पादकांचे हंगाम असतात. पुढील महिन्यापर्यंत बहार धरला जाईल. त्यामुळे सद्यःस्थितीत राज्यात २५ हजार हेक्टरपर्यंत मृग बहार धरलेल्या बागांचे प्रमाण ४० हजार हेक्टरपर्यंत पोचणार आहे. मुळातच, सध्याची स्थिती पाहता, ऑक्टोबरच्या हस्त बहारापर्यंत काही शेतकरी बहारासाठी थांबतील, असे दिसते. - प्रभाकर चांदणे, डाळिंब उत्पादक महासंघ 

शेतकऱ्यांनी तेलकट डागापासून बागा वाचविण्यासाठी हेक्टरी सर्वसाधारणपणे ६५ हजारांपर्यंतचा खर्च औषधांसाठी केला आहे. तरीही त्यातून कितीपत यश मिळेल, हे निर्सगावर अवलंबून असेल. काही शेतकऱ्यांच्या हातात २० टक्के उत्पादन येईल, अशी स्थिती दिसत नाही. - अरुण देवरे, डाळिंब उत्पादक  

हेही वाचा > दुर्दैवी! घरात सॅनिटायझरचा उडाला भडका.. महिला पेटली ..सॅनिटायझेशन करताना हादरवणारी घटना

(संपादन - किशोरी वाघ)