गडचांदूर (चंद्रपूर) - मराठी महिन्यानुसार तीन वर्ष ३१ महिने व १६ दिवसांनी अधिक मास येतो. या वर्षीही शुक्रवारपासून अधिक महिना सुरू झाला असून त्या पार्श्वभूमीवर घरोघरी, बाजारपेठेत लगबग पाहायला मिळते आहे. अधिक मासास प्रारंभ झाल्यामुळे जावई खूष आहेत तर जावयाचा पाहुणचार करण्यासाडी सासुरवाडीची मंडळी आर्थिक गणित जुळवित आहेत. परंतु कोरोनाच्या सावटाने अनेक जावयांना सासुरवाडीला जाणे शक्य नसल्याचे कळते.

दर तीन वर्षांनी अधिक मास (धोंड्याचा महिना) येतो. या महिन्यात लेकीस आणि जावयास घरी बोलवून त्यांच्यासाठी मिष्ठान्न बनविले जाते. भोजनानंतर जावयास नवीन कपडे संसार उपयोगी साहित्य व सोन्याची अंगठी घालून जावयाचे बोट पिवळे करण्याची जुनी प्रथा आहे. ही प्रथा आजही शहराबरोबर ग्रामीण भागात मोठ्या उत्साहाने जपली जाते .

अधिक मासाची चाहुल लागली की , जावई बापूंच्या चेहऱ्यावर आनंद दिसून येतो तर जावयाया पाहुणयार करण्यासाठी सासरच्या मंडळीची तयारी सुरु होते.
यंदा मात्र कोरोनाच्या सावटामुळे अनेक जावयांना सासुरवाडीला जाणे शक्य नाही

यंदा १८ सप्टेंबर पासून अधिक मासाला प्रारंभ झाला असून ग्रामीण भागात जावई बापुंना आमंत्रण देण्यास सुरुवात झाली आहे . विशेष म्हणजे यंदाच विवाह झालेल्या जावयावर सासरच्या मंडळींची विशेष मर्जी असल्याचे दिसून येत आहे.

दुष्काळात तेरावा महिना
संपूर्ण जगात कोरोनाने थैमान घातले असून गेल्या ८ महिन्यांपासून देशात आर्थिक संकट कोसळले आहे अशा परिस्थितीत अधिक मास आला आहे. परंतु जुनी प्रथा मोडता येत नाही व लेकी जावयाला दुःखी करता येत नाही त्यामुळे यंदा आलेल्या अधिकमासात जावयाला घरी बोलावून मान सन्मान करावा लागणार आहे. यंदाचा अधिक महिना हा दुष्काळात तेरावा महिना ठरत असल्याचे काही जेष्ठ शेतकऱ्यांनी सकाळशी बोलताना सांगितले.

सविस्तर वाचा - मोठी बातमी : ऊर्जामंत्री नितीन राऊत यांना कोरोनाची लागण; पत्नीही पॉझिटिव्ह

अधिकमास म्हणजे काय
ऋतू सौरमासाप्रमाणे ठरलेले असतात . चांद्रवर्षाचे ३५४ , तर सौरवर्षाचे ३६५ दिवस असतात. म्हणजे या दोन वर्षामध्ये ११ दिवसाचे अंतर असते. हे अंतर भरून यावे तसेच चांद्रवर्ष व सौरवर्ष याचा मेळ बसावा म्हणून एक महिना अधिक धरावा असे म्हटले जाते . या महिन्यात हिंदुधर्म पद्धतीनुसार मुली-जावईबापुना लक्षी नारायणाचा जोडा समजून त्यांचे पुजन केले जाते.

संपादन - स्वाती हुद्दार