Adani Dharavi Project: धारावीवर अदानींचा डोळा; कायापालट करण्यासाठी राजकीय पक्षांकडून दबाव

Adani Dharavi Project: अमेरिकन शॉर्ट सेलर हिंडेनबर्ग रिसर्चच्या अहवालाने अदानी समूहाला मोठा धक्का दिला आहे. 24 जानेवारी रोजी हा अहवाल समोर आल्यापासून हा समूह विदेशी गुंतवणूकदारांचा विश्वास जिंकण्याचा सातत्याने प्रयत्न करत आहे.

आता याबाबतची सर्वात मोठी कसोटी धारावीत आहे. येथे लाखो लोक राहतात आणि ही मुंबईची झोपडपट्टी आहे. जगातील सर्वात महागड्या शहरी रिअल इस्टेटमध्ये त्याची गणना केली जाते. धारावीबाबत अदानी समूहाची योजना काय आहे, याबाबत काहीही स्पष्ट झालेले नाही.

गेल्या वर्षी, समूहाने पुनर्विकासाची बोली जिंकली. या अंतर्गत, अदानी समूह जगातील सर्वात मोठी झोपडपट्टी समजल्या जाणाऱ्या धारावीचे आधुनिक अपार्टमेंट, कार्यालये आणि मॉल्समध्ये रूपांतर करू शकतो.

समूहाची ही योजना यशस्वी झाल्यास, देशाची आर्थिक राजधानी मुंबई येथे अदानी समूहाचे स्थान आणखी मजबूत होईल.

अदानी समूहासमोर ही आव्हाने आहेत

युरोपमधील फ्रान्स आणि इटली यांच्यामध्ये वसलेला मोनॅको हा जगातील दुसऱ्या क्रमांकाचा सर्वात लहान देश आहे आणि धारावी त्याच्या जवळपास आहे. मुंबई प्रशासनाने अनेक दशके त्याचे स्वरूप बदलण्याचा प्रयत्न केला.

पण त्याच्या परिवर्तनासाठी एकाच वेळी तीन गोष्टी हाताळणे आवश्यक आहे - मोठ्या भूभागाचे संपादन, गुंतवणूकदारांना आकर्षित करणे आणि मोठ्या प्रमाणावर लोकांचे पुनर्वसन. धारावीमध्ये इमारतींची दुरवस्था झाली आहे आणि व्यवसाय गमावण्याच्या भीतीने लोक पुनर्विकासापासून सावध आहेत.

ब्लूमबर्गशी बोलताना, 43 वर्षीय चामड्याचे व्यापारी राजकुमार खंदारे म्हणतात की, अदानी धारावीचा विकास कसा करेल हे मला माहीत नाही. धारावीची अनौपचारिक अर्थव्यवस्था सुमारे 100 दशलक्ष डॉलर आहे.

300 दशलक्ष डॉलर खर्चात धारावीचा कायापालट करण्याची अदानी समूहाची योजना आहे. धारावीचा कायापालट करण्याची अदानी समूहाची योजना रद्द करण्यासाठी राजकीय पक्षांकडून दबाव वाढत आहे.

धारावी प्रकल्पासाठी सरकारकडून अंतिम मंजुरीचे पत्र मिळेपर्यंत अदानी समूहाच्या प्रवक्त्याने यावर भाष्य करण्यास नकार दिला.

पुढील लोकसभा निवडणुकीत भक्कम पाठिंबा :

सर्व समस्या असूनही, अदानी समूहाच्या बाजूने अनेक गोष्टी आहेत. अदानी समूहाचे मालक गौतम अदानी यांना भक्कम राजकीय पाठिंबा आहे आणि त्यांचे दोन दशकांहून अधिक काळ पंतप्रधान मोदींशी चांगले संबंध आहेत.

पुढील वर्षी होणाऱ्या लोकसभा निवडणुकांमुळे, पंतप्रधान नरेंद्र मोदींना मुंबईतील दीर्घकाळ विलंबित पायाभूत सुविधा प्रकल्पांची प्रगती दाखवायची आहे, ज्यात मेट्रो नेटवर्क पूर्ण करणे, समुद्रकाठी एक नवीन रस्ता आणि धारावीचा चेहरामोहरा यांचा समावेश आहे.

राजकीय जोखीम सल्लागार युरेशिया ग्रुपचे दक्षिण आशिया सराव प्रमुख प्रमीत लाल चौधरी यांच्या म्हणण्यानुसार, अदानीने आपले भविष्य थेट मोदी सरकारशी जोडले आहे आणि ते आता सोडणार नाही. प्रमीत लाल यांच्या मते, धारावी प्रकल्प राजकीयदृष्ट्याही खूप महत्त्वाचा आहे.

मुंबई महानगर प्रदेश विकास प्राधिकरण धारावीच्या कायापालटावर देखरेख करत आहे. या प्राधिकरणाचे सर्वोच्च अधिकारी श्रीनिवास यांच्या म्हणण्यानुसार, येथे स्थायिक होण्यासाठी, त्यांना हे सिद्ध करावे लागेल की ते 1 जानेवारी 2000 पूर्वी येथे राहत होते, परंतु ते असेही म्हणतात की सुमारे 40 टक्के लोकांकडे याची कोणतीही नोंद नाही.

मुंबईतील धारावीतील रहिवाशांसाठी परवडणारी घरे बांधण्यासाठी सरकारने आतापर्यंत 50 एकर (20हेक्टर) पेक्षा कमी जमीन संपादित केली आहे.

श्रीनिवास सांगतात की धारावीतील लोकांना फक्त निघून जाण्यास सांगता येणार नाही. धारावीबाबत अदानीची योजना अद्याप पूर्णपणे स्पष्ट झालेली नाही, पण श्रीनिवास यांच्या म्हणण्यानुसार, सात वर्षांच्या आत येथील लोकांचे पुनर्वसन करायचे आहे.