Citizen Journalism

कबुतराद्वारे पाठविले महामस्तकाभिषेकाचे वृत्त

संजय उपाध्ये

श्रवणबेळगोळच्या बाहुबली मूर्तीवरील महामस्तकाभिषेकाचा लिखित उल्लेख हा इ. स. १३९८ या वर्षी आढळतो. या वर्षीचा शिलालेख आजही उपलब्ध आहे. हा सोहळा पंडिताचार्य यांच्या अध्यक्षतेखाली झाल्याचा उल्लेख आहे. त्यानंतर थेट इ. स. १६१२ ला महामस्तकाभिषेक केल्याची नोंद आहे; पण इ. स. ९८१ पासून सलग, तपशीलवार नोंदी मिळत नाहीत.

महामस्तकाभिषेकाच्या लिखित नोंदी अशा -

  •  १६१२ - शांतीवर्णी यांच्या नेतृत्वाखाली सोहळा
  •  १६५९  - म्हैसूरचे महाराजा दोड्ड देवराजा वडेयर
  •  १६७७ - म्हैसूरचे महाराजा चिक्कदेवराय वडेयर यांच्या  जैन मंत्री विशालाक्का पंडित
  •  १८००, १८२५ - म्हैसूरचे महाराजा कृष्णराजा वडेयर (तिसरे)
  •  १८७१ - कॅप्टन जे. एस. एफ. मॅकेंझी
  •  १८८७ - लक्ष्मीसेन भट्टारक पट्टाचार्य महास्वामीजी कोल्हापूर
  •  १९००, १९१०, १९२५, १९४०, १०५३, १९६७, १९९३, २००६ या वर्षी सोहळा झाला.
  •  १९८१ -  मूर्तीला हजार वर्षे पूर्ण झाल्याबद्दल विशेष सोहळा.

विसाव्या शतकातील १९१० च्या महामस्तकाभिषेक सोहळ्याचे वृत्त दुसऱ्या दिवशी तातडीने छापून आले. इंग्रज अधिकारी आणि मद्रास मेलचे रिपोर्टर जी. एफ. एडवर्डस्‌ यांनी आपल्या कबुतराचा वापर केला. कबुतराद्वारे ३० मार्च १९१० ला महामस्तकाभिषेक सोहळ्याची बातमी त्यांनी मद्रास मेल वर्तमानपत्राकडे पाठवून दिली. श्रवणबेळगोळ ते मद्रास (आताचे चेन्नई) हे सुमारे ५०० किलोमीटरचे अंतर कबुतराने केवळ तीन तास आणि ४० मिनिटांत कापले आणि मद्रास मेल ऑफिसात पोचले. त्यानंतर दुसऱ्या दिवशी म्हणजे ३१ मार्च १९१० ला महामस्तकाभिषेकाची बातमी छापून आली. ही एक या सोहळ्यातील अविस्मरणीय अशी घटना घडली. दुष्काळ, युद्ध, सामाजिक, राजकीय घटनांमुळे काही सोहळे हे १२ वर्षाऐवजी १५-१७ वर्षांनी झाले आहेत.

संबंधीत बातम्या - 

Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.

Jalgaon Major Accident: भरधाव कारच्या धडकेत मजुरी करण्याऱ्या आईसह दोन चिमुकले ठार!

IPL 2024 DC vs RR : दिल्लीचा राजस्थानला दणका, घरच्या मैदानात मिळवला दणदणीत विजय; संजू सॅमसनचे अर्धशतक व्यर्थ

Virtual Touch: बालकांना 'व्हर्च्युअल स्पर्शा'च्या धोक्याची जाणीवही करुन देणं गरजेच - हायकोर्ट

Navneet Rana: "काँग्रेसला मत देणं म्हणजे थेट पाकिस्तानला मत देणं"; नवनीत राणांचं वादग्रस्त विधान

यवतमाळ जिल्हा कारागृहातील धक्कादायक घटना; कारागृहातील अधिकारी, कर्मचाऱ्यावर कैद्यांच्या टोळीचा हल्ला

SCROLL FOR NEXT