मलेरिया ताप हा एक प्रकारचा संसर्गजन्य रोग आहे, जो डासांमुळे होतो. जो एनोफिलीस या मादी डासाच्या चावण्यामुळे होतो. मलेरियामध्ये तीव्र तापासोबतच इतरही अनेक लक्षणे दिसतात. मलेरियाच्या बाबतीत, व्यक्तीची विशेष काळजी घेणे आवश्यक आहे कारण ते प्राणघातकही असू शकते.

ज्या देशांमध्ये अधिक पाऊस पडतो अशा देशांमध्ये मलेरिया रोग पसरणे हे सामान्य आहे. मेयो क्लिनिकच्या मते, दरवर्षी सुमारे 290 दशलक्ष लोकांना मलेरियाची लागण होते. 4, 00, 000 हून अधिक लोक यामुळे मरण पावतात. त्यामुळे या मलेरियाची लक्षणे कोणती आहेत आणि यासाठी कोणता आहार उपयुक्त असतो हे जाणून घेऊया...

मलेरियाची लक्षणे

मलेरियाच्या लक्षणांमध्ये ताप, थंडी वाजून येणे, अस्वस्थ वाटणे, डोकेदुखी, मळमळ आणि उलट्या, अतिसार, ओटीपोटात दुखणे, स्नायू आणि सांधेदुखी, थकवा, धाप लागणे, हृदय गती वाढणे आणि कफ यांचा समावेश असतो.

मलेरिया झाल्यानंतर काय खावे, काय खाऊ नये?

मलेरियासाठी कोणताही निश्चित आहार नसला तरी आहारात काही पोषक घटकांचा समावेश करून तुम्ही तुमच्या शरीराची प्रतिकारशक्ती वाढवू शकता. जेणेकरून रोगांशी सहज लढता येईल. मलेरियाचा आहार असा असावा की, ज्यामुळे तुमची रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत राहिल. शरीराच्या उर्वरित मूत्रपिंड, यकृत आणि पचनसंस्थेला कोणतीही हानी होणार नाही. चला तर मग जाणून घेऊया मलेरियाच्या रुग्णाच्या आहारात कोणत्या गोष्टींचा समावेश करावा..

पौष्टिक आहार घ्या

जेव्हा एखाद्या व्यक्तीला मलेरिया होतो तेव्हा शरीराला कॅलरी आणि पौष्टिक घटकांची गरज असते. त्यामुळे रुग्णाने या काळात उच्च उष्मांकयुक्त आहार घ्यावा. यासाठी तुम्ही तांदळाऐवजी गहू आणि बाजरीचे पदार्थ खाऊ शकता. तांदूळ सहज पचतो, त्यामुळे वेगाने ऊर्जा बाहेर पडते. मलेरियाच्या रुग्णांसाठी ताजी फळे आणि भाज्या फायदेशीर ठरू शकतात. अभ्यासानुसार, बीट, गाजर, पपई, गोड चुना, द्राक्षे, बेरी, संत्री यांसारख्या व्हिटॅमिन 'ए' आणि व्हिटॅमिन 'सी' समृद्ध फळे आणि भाज्या मलेरियाच्या रुग्णांची प्रतिकारशक्ती वाढवण्यास मदत करतात.

बेदाणे आणि सुकामेवा खा

जेव्हा तुम्हाला मलेरिया होतो, तेव्हा तुम्हाला तुमच्या आहारात अधिक फायटोन्यूट्रिएंट्स समाविष्ट करणे आवश्यक आहे. संसर्गामुळे होणार्‍या अँटिऑक्सिडंट तणावाचा सामना करण्यास ते मदत करतात. बेदाणे आणि काजू बदाम फायटोन्यूट्रिएंट्स तसेच निरोगी चरबी आणि प्रथिने यांचे पॉवरहाऊस आहेत. अशा परिस्थितीत बेदाणे आणि काजू बदाम हा एक चांगला पर्याय ठरू शकतो.

द्रवपदार्थ खाण्याचे प्रमाण वाढवा

ताप आला की भूक कमी होते. अशावेळी अन्न पोटात जाणे कठीण होते. या परिस्थितीला सामोरे जाण्यासाठी ग्लुकोज पाणी, ताज्या फळांचा रस किंवा नारळ पाणी पिणे गरजेचे आहे. तुम्ही फळे, भाज्या, तांदळाचे पाणी, मसूरचे पाणी असे कोणतेही द्रवपदार्थ पिऊ शकता. डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार, मलेरिया असेल तर पेशंटने दिवसातून किमान 3 ते 3.5 लीटर पर्यंत द्रवपदार्थ पिणे आवश्यक आहे. मलेरियाच्या बाबतीतही ओव्याचे पाणी तुमच्यासाठी खूप फायदेशीर ठरू शकते. त्यामुळे तुमची पचनसंस्था निरोगी राहण्यास मदत होते.

फॅट वाढवणारे पदार्थ खा

फॅट ही शरीरासाठी आवश्यक असते. मात्र असे पदार्थ एकाचवेळी खाण्याऐवजी त्याचे तुकडे करुन काही कालावधींच्या अंतराने खावे. मलई, लोणी आणि दूध यासारख्या दुग्धजन्य पदार्थांमध्ये आढळणारी फॅट पचनासाठी उत्तम मानली जाते. या पदार्थांमध्ये मध्यम बदल ट्रायग्लिसराइड्स (MCTs) असतात. प्रमाणापेक्षा अधिक फॅटचे सेवन केल्याने अपचन, मळमळ होऊ शकते.

प्रथिनांचे प्रमाण वाढवा

मलेरियाच्या बाबतीत, ऊतींचे प्रमाण झपाट्याने संपुष्टात येते. त्यामुळे प्रथिनांचे प्रमाण वाढवण्याची गरज असते. यासाठी उच्च कार्बोहायड्रेट आणि प्रथिनेयुक्त आहार फायदेशीर ठरू शकतो. त्यामुळे या काळात दही, लस्सी, ताक खाणे आरोग्यासाठी चांगले असते.

चरबीचे तुकडे करून खा

चरबी शरीरासाठी नक्कीच आवश्यक असते. मात्र ते एकाच वेळी खाण्याऐवजी तुकडे करून खावे. मलई, लोणी आणि दूध यासारख्या दुग्धजन्य पदार्थांमध्ये आढळणारी चरबी पचनासाठी खूप चांगली मानली जाते. या पदार्थांमध्ये मध्यम बदल ट्रायग्लिसराइड्स (MCTs) असतात. जास्त चरबीचे सेवन केल्याने अपचन, मळमळ आणि सैल हालचाल होण्याचा धोका वाढू शकतो.

जर तुम्हाला मलेरिया असेल तर तुम्ही ओमेगा ३ फॅट्स जसे की मासे, फिश ऑइल सप्लिमेंट्स, फ्लेक्स सीड्स, चिया सीड्स आणि अक्रोड खाऊ शकता. त्यामुळे शरीरातील जळजळ कमी होण्यास मदत होते.

हे पदार्थ खाऊ नका

मलेरियाची लागण झाल्यानंतर हिरव्या पालेभाज्या, जाड साल असलेली फळे आणि संपूर्ण धान्य यांसारखे उच्च फायबर असलेले पदार्थ खाणे टाळा. याशिवाय तळलेले, मैदा आणि अति गोड पदार्थांचे सेवन टाळावे. या काळात जास्त गरम आणि मसालेदार पदार्थ खाऊ नये कारण त्यामुळे तुमच्या पोटाच्या समस्या निर्माण होऊ शकतात.