एंडोमेट्रिओसिस (Endometriosis) रोगाबद्दल फारच कमी लोकांना माहिती आहे. एंडोमेट्रिओसिस (एन-डो-मी-ट्री-ओ-सीआयएस) सहसा एक वेदनादायक डिसऑर्डर असतो ज्यामध्ये एंडोमेट्रियम टिशूसारखे ऊतक असते जे आपल्या गर्भाशयाच्या बाहेरील बाजूस साधारणपणे आपल्या गर्भाशयात वाढते. द कपिल शर्मा शोची अभिनेत्री सुमोना चक्रवर्ती (sumona chakravarti) हिने नुकतीच तिच्या एंडोमेट्रिओसिसशी झगडणा-या संघर्षाविषयी माहिती दिली. हा एक वेदनादायक आजार आहे जो सुमारे 25 दशलक्ष भारतीय महिलांना त्रास देतो. एंडोमेट्रिओसिस हा एक व्याधी आहे ज्यामध्ये गर्भाशयाच्या आतल्या ऊती सहसा त्याच्या बाहेर वाढताना आढळतात. सामान्य स्थाने अंडाशय आणि फॅलोपियन ट्यूब असतात. (what is endometriosis disease know its symptoms causes and risk factor)
एंडोमेट्रिओसिसची लक्षणे
एंडोमेट्रिओसिसचे प्राथमिक लक्षण पेल्विक वेदना असते, जे बहुतेकदा मासिक पाळीशी संबंधित असते. जरी बरेच लोक मासिक पाळीच्या दरम्यान पेटके जाणवतात, तरीही एंडोमेट्रिओसिस असणारे लोक सामान्यत: मासिक पाळीचे वर्णन करतात जे सामान्यपेक्षा खूपच वाईट असतात. वेळोवेळी वेदना देखील वाढू शकते.
वेदनादायक पूर्णविराम: मासिक पाळी येण्यापूर्वी पेल्विक वेदना आणि अंगाची सुरूवात होऊ शकते आणि बरेच दिवस वाढू शकते. तुम्हाला मागील आणि ओटीपोटात वेदना देखील होऊ शकते.
लैंगिक संभोगासह वेदना: एंडोमेट्रिओसिस सह लैंगिक दरम्यान किंवा नंतर वेदना होणे सामान्य आहे.
आतड्यांसंबंधी हालचाली किंवा लघवीसह वेदना: मासिक पाळीच्या दरम्यान आपल्याला बहुधा ही लक्षणे जाणण्याची शक्यता असते.
जादा रक्तस्त्राव : काही वेळेला जादा रक्तस्त्राव जाणवू शकतो.
वंध्यत्व: कधीकधी, वंध्यत्वासाठी उपचार घेणार्यांमध्ये प्रथम एंडोमेट्रिओसिसचे निदान केले जाते.
एंडोमेट्रिओसिसची इतर लक्षणे
तुम्हाला थकवा, अतिसार, बद्धकोष्ठता, सूज येणे किंवा मळमळ येणे, विशेषत: मासिक पाळीच्या दरम्यान येऊ शकते.
एंडोमेट्रिओसिसची कारणे
जरी एंडोमेट्रिओसिसचे नेमके कारण निश्चित नसले तरी संभाव्य स्पष्टीकरणांमध्ये हे समाविष्ट आहे:
मासिक पाळी मागे घ्या
रेट्रोग्रॅड मासिक धर्मात, एंडोमेट्रियल पेशी असलेले मासिक रक्त शरीरातून बाहेर न येण्याऐवजी फॅलोपियन ट्यूबमधून आणि श्रोणि पोकळीत वाहते. हे एंडोमेट्रियल पेशी ओटीपोटाच्या भिंती आणि पेल्विक अवयवांच्या पृष्ठभागावर चिकटतात, जिथे ते वाढतात आणि प्रत्येक मासिक पाळीच्या दरम्यान जाडे आणि रक्तस्त्राव होत असतात.
पेरिटोनियल पेशींचे परिवर्तन
तज्ञांनी असा सल्ला दिला आहे की संप्रेरक किंवा रोगप्रतिकारक घटक पेरिटोनियल पेशींच्या परिवर्तनास प्रोत्साहित करतात. आपल्या पोटातील आतील बाजूंना एंडोमेट्रियल सारख्या पेशींमध्ये रुपांतर करणारे पेशी.
भ्रूण सेल परिवर्तन
इस्ट्रोजेन सारखे हार्मोन्स भ्रुण पेशी - विकासाच्या सुरुवातीच्या अवस्थेतील पेशी - यौवन दरम्यान एंडोमेट्रियल सारख्या पेशी प्रत्यारोपणात रूपांतरित करू शकतात.
सर्जिकल स्कार अंमलबजावणी
शस्त्रक्रिया, हिस्टरेक्टॉमी किंवा सी-सेक्शननंतर एंडोमेट्रियल पेशी शल्यक्रियाच्या चीराशी जोडल्या जाऊ शकतात.
एंडोमेट्रियल सेल ट्रान्सपोर्ट
रक्तवाहिन्या किंवा ऊतक द्रव (लसीका) प्रणाली एंडोमेट्रियल पेशी शरीराच्या इतर भागात नेऊ शकते.
इम्यून सिस्टम डिसऑर्डर
रोगप्रतिकारक शक्तीची समस्या शरीराला गर्भाशयाच्या बाहेरील एंडोमेट्रियल ग्रोथसारख्या ऊतकांना ओळखण्यास किंवा नष्ट करण्यास अक्षम बनवते.
जोखीम घटक
कित्येक घटकांमुळे तुम्हाला एंडोमेट्रिओसिस होण्याचा धोका जास्त असतो, जसे कीः
कधीही जन्म देऊ शकत नाही
लहान वयातच पीरियड्स प्रारंभ करणे.
मोठ्या वयात रजोनिवृत्ती सुरू आहे.
मासिक पाळी लहान हाेती.
सात दिवसांपेक्षा जास्त काळ मासिक पाळी येणे.
आपल्या शरीरात इस्ट्रोजेनची पातळी जितकी जास्त असेल तितकी किंवा आपल्या शरीरात इस्ट्रोजेनचा धोका जास्त.
लो बॉडी मास इंडेक्स
एंडोमेट्रिओसिसचा कौटुंबिक इतिहास.
कोणतीही वैद्यकीय स्थिती जी शरीरातून मासिक पाळीच्या सामान्य प्रवाहास प्रतिबंधित करते.
पुनरुत्पादक मुलूख विकृती
डिसक्लेमर: वरील लेखात देण्यात आलेली माहिती ही सर्वसामान्य माहितीच्या आधारावर आहे. याबाबत अधिक माहितीसाठी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्यावा.
सकाळ+ चे सदस्य व्हा
ब्रेक घ्या, डोकं चालवा, कोडे सोडवा!
शॉपिंगसाठी 'सकाळ प्राईम डील्स'च्या भन्नाट ऑफर्स पाहण्यासाठी क्लिक करा.
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.