मुंबई : कोरोनाची दुसरी लाट थोपवण्यासाठी पालिकेने चाचण्यांची संख्या वाढवण्यावर भर दिला आहे. मात्र सप्टेंबर ते नोव्हेंबर महिन्याचा तुलनात्मक अभ्यास केला तर आरटी-पीसीआर चाचण्यांच्या तुलनेत एँटीजेन चाचण्यांचे प्रमाण अधिक असल्याचे दिसते. अँटिजेन चाचण्यांवर अधिक अवलंबून राहणे योग्य नसल्याचे मत वैद्यकीय क्षेत्रातील तज्ञांनी व्यक्त केले आहे.   

कुठे महाराष्ट्राचं वैभव तर कुठे यूपीचं दारिद्र; योगी आदित्यनाथ यांच्या विरोधात मनसेची पोस्टरबाजी

पालिकेने सप्टेंबरमध्ये मुंबईत एकूण 3.52 लाख चाचण्या घेतल्या असून 69 % आरटी-पीसीआर तर उर्वरित आरएटी कीट वापरुन घेतल्या आहेत. ऑक्टोबरमध्ये 4.07 लाख चाचण्यांपैकी 60 %आरटी-पीसीआर आणि 40% आरएटी होते. नोव्हेंबरमध्ये आरटी-पीसीआर किटचा वापर सर्वात कमी झाला. नोव्हेंबरमधील 3.59 लाख चाचण्यांमध्ये (29 नोव्हेंबरपर्यंत) 54% आरटी-पीसीआर पद्धतीने तर 46 % टक्के अँटीजेन चाचण्या घेण्यात आल्या. 
आरटी पीसीआर चाचण्यांमध्ये पॉझिटिव्हिटी रेट 10% ते 12% च्या दरम्यान असतो, तर प्रतिजैविक चाचण्यांचा पॉझिटिव्हिटी रेट फक्त 3% ते 4% असतो. मात्र कोविडच्या दुसर्‍या लाटेच्या भीतीने आरटी-पीसीआर चाचणीपेक्षा रॅपिड अँटीजेन चाचण्यांवर भर देण्यात आला आहे. मुंबई दररोज 12,000 ते 19,000 च्या नमुन्यांची चाचणी होत आहे मात्र पालिका मात्र आरटी-पीसीआर चाचण्यांची क्षमता सुमारे 15 हजार नमुने असल्याचे सांगते. 
महानगरपालिकेच्या चाचणी धोरणात कोणताही बदल झालेला नाही. आरटी पीसीआर चाचण्यांची विश्वासार्हता अधिक असून आरटी-पीसीआर चाचण्यांची क्षमता वाढवत असल्याचे अतिरिक्त आयुक्त सुरेश काकाणी यांनी सांगितले. पण आरटी-पीसीआर किटचा एकंदरीत सकारात्मकता दरही आता 10-12 टक्क्यांपर्यंत खाली आला आहे; दोन - तीन महिन्यांपूर्वी हे खूपच जास्त होते असे ही ते पुढे म्हणाले. “आरटी-पीसीआर चाचण्यांचे प्रमाण कमी झाले असावे, परंतु त्यात मोठी घसरण झाली नाही. चाचण्यांचा एकूण डेटा पाहिला तर आम्ही सतत चाचणी वाढवित आहोत. जेथे अँटीजेन चाचण्या गरजेच्या आहेत तेथे ते कीट वापरत असल्याचे ही काकाणी यांनी पुढे सांगितले. 

हेही वाचा - जनसुविधा व आर्थिक शिस्तीसाठी महापालिकांची बाँड उभारणी महत्त्वाची - योगी आदित्यनाथ 

पालिकेने विनामूल्य चाचणी केंद्रे स्थापन केली आहेत, तसेच राजस्थान, गुजरात, दिल्ली आणि गोवा येथून येणा-या प्रवाश्यांसह अनेक फेरीवाले, बेस्ट बस चालक आणि इतर नागरिकांसाठी विनामूल्य चाचणी घेण्यात येत आहे त्यासाठी ही वेगवान अँटीजन चाचण्यांचा आधिक वापर करण्यात येत आहे. 3 फेब्रुवारीपासून आतापर्यंत 18.96 लाखाहून अधिक नमुन्यांची चाचणी घेण्यात आली आहे, त्यापैकी 29 नोव्हेंबरपर्यंत अँटीजेन चाचण्यांचे प्रमाण हे 30% असल्याचे पालिकेकडून सांगण्यात आले.
पालिकेने मे 6 रोजी 1 लाख चाचणीचा टप्पा ओलांडला, 14 जुलैला 4 लाख, 29 जुलैला 5 लाख, 3 सप्टेंबरला 8 लाख आणि २२ सप्टेंबरला 10 लाख तर पुढील दोन आठवड्यात २० लाखांचा टप्पा पार केला. मात्र पालिकेने मुंबईची चाचणी वाढवितांना आरटी-पीसीआर आणि वेगवान अँटीजेन  चाचण्यांचे प्रमाण सुनिश्चित करण्यावरही लक्ष केंद्रित केले पाहिजे असे तज्ञांचे मत आहे. 
कोविडची लक्षणे असलेल्या रूग्णांसाठी फक्त रॅपिड अँटीजेन किट्सच वापरायला हवीत. तर सामान्य लोकांसाठी अँटीजेन कीट वापरू नये. मात्र मुंबईमध्ये अँटीजेन चाचण्यांचे प्रमाण 45-55 इतके असून ते इतके असू नये असे टास्क फोर्सचे सदस्य तसेच फोर्टिस हॉस्पिटलचे डॉ. राहुल पंडित यांना वाटते. तरत अँटीजन पेक्षा आरटी-पीसीआर चाचण्यांवर अधिक भर देणे गरजेचे असल्याचे ही ते म्हणाले.
एका पॉझिटिव्ह प्रकरणाच्या मागे  10 ते 30 वेळा चाचणी केली पाहिजे. उदाहरणार्थ, जर एका दिवशी शहरात 600 बाधित रूग्ण सापडत असतील तर दररोज किमान 25,000 नमुन्यांची चाचणी घेणे आवश्यक असल्याचे कोविड टास्क फोर्सचे सदस्य डॉ. ओम श्रीवास्तव यांचे म्हणणे आहे.  मुंबईत आरटी-पीसीआर चाचण्या वाढवणे गरजेचे आहे. अनलॉक केल्यामुळे चाचणी सुरू ठेवणे आवश्यक असल्याचे टास्क फोर्सचे सदस्य डॉ.शशांक जोशी यांचे म्हणणे आहे.

Corona blockade begins in Mumbai to stem second wave; Emphasis on RT-PCR tests in Mumbai

-----------------------------------------

( संपादन - तुषार सोनवणे )