नांदेड : बारा बलूतेदारांपैकी एक असलेल्या चांभार समाजाची देखील लॉकडाउनमुळे मोठी उपासमार होत आहे. रणरणते ऊन, पाऊस व हवेशी सामना करत रस्त्यावर बसून चपला शिवूनच कुटूंबाचा गाडा त्यांना हाकावा लागतो. मात्र लॉकडाउनमुळे रस्त्यावर बसणेही अवघड झाल्याने कसे जगावे? असा गंभीर प्रश्‍न त्यांच्यासमोर उभा ठाकला आहे.

रस्त्यावर उन्हा-तान्हात बसून चपला शिवणे, बुटांना पॉलिश करणे हा परंपरागत व्यवसाय आजी सुरु आहे. शहराच्या प्रत्येक भागात रस्त्याच्या कडेला छत्रीचा, झाडांचा आधार घेत चांभार कारागीर आपले छोटेसे दुकान थाटून बसलेले असतात. या व्यवसायाव्यतिरिक्त दुसरे कुठलेही काम आम्हाला येत नाही. चपला शिवून, बुट पाॅलिश करूनच मिळालेल्या तुटपुंज्या पैशांवर कुुटुंबाचा गाडा हाकावा लागत असल्याची खंत चांभार व्यावसायिकांनी केली. 

हेही वाचा - Corona : रिपोर्ट निगेटिव्ह, पण नांदेडमध्ये रुग्णाचा मृत्यू

लॉकडाउनमुळे उपसमारेची वेळ
चांभार समाजातील जवळपास सर्वच कुटुंबियांची उपासमारी लॉकडाउनमुळे होत आहे. ग्रामीण भागात पूर्वी सारखं काम मिळत नसल्याने बारा बलुतेदार समाज कामासाठी शहराकडे वळला आहे. त्यात चांभारर, लोहार, न्हावी, शिंपी, धोबी यासह इतर समाजाने शहरात येऊन आपला पारंपरिक व्यवसाय सुरू केला. पण सध्या जगावर कोरोनाचे भयानक संकट उभे ठाकले आहे. कोरोनाला रोखण्यासाठी सर्वत्र लॉकडाउन पाळण्यात येत आहे. पण या लॉकडाउनमुळे छोट्या मोठ्या व्यावसायिकांवर उपसमारीची वेळ आली आहे.

हे देखील वाचाच - Video : नांदेडची गोदामाता ‘का’ गुदमरली, वाचा कारण

नांदेड जिल्ह्यात चांभार समाजाची संख्या मोठी आहे. या समाजाचा उदरनिर्वाह पारंपरिक व्यवसाय चपला, बूट तयार करणे आणि रस्त्यावर बसून चपला शिवणे बूट पॉलिश करून होतो. शहरासह जिल्ह्यात जवळपास दोन हजार कारागीर चांभार व्यवसाय करतात. लॉकडाउनपूर्वी या व्यवसायातून दररोज २५० ते ३०० रुपये मिळायचे. पण लॉकडाउनच्या महिनाभरापासून ७० ते ८० रुपयेही मिळणे अवघड झाल्याची खंत आयटीआय, राज कॉर्नर, छत्रपतीनगर चौकातील चांभार व्यावसायिकांनी व्यक्त केली.    

मुलांच्या शिक्षणाचा प्रश्‍न गंभीर
रस्त्यावर बसून चपला शिवूनच दिवसभराच्या कमाईवर कुटूंबाचा गाडा हाकावा लागतो. याशिवाय मुलांचे शिक्षण आहे. त्यांचे लग्न करणे, पाहुणे-रावळ्यांकडे जाणे-येणे कठीण जाते. शासनाकडून कुठल्याही प्रकारची मदत मिळत नाही. किंवा योजनांचा लाभ होत नाही.
- जळबाजी सोनटक्के (चांभार व्यावसायिक,नांदेड)