नाशिक : दाट जंगलात मेमध्ये ऐकायला मिळणारा 'तो' आवाज लॉकडाऊनमध्ये शहरापर्यंत पोचलाय...शहरात दिवसा झाडांमधून येणारा किर्रर्र आवाज हा रातकिड्याचा नसून तो सिकाडा या किटकाचा आहे. सिकाडाचा किरकिराट विणीच्या हंगामात मादीला साद घालण्यासाठी सुरू असतो. त्याचा आवाज जसा वाढतो, तसे तापमान वाढते व पाऊस लवकर येण्याचा संकेत मिळतात, असे ज्येष्ठ सांगतात.

हे सिकाडाच्या अधिवासाला घातक

सिकाडा कीटकाचे वैशिष्ट्य म्हणजे, प्रौढावस्थेतील कीटकाचे आयुर्मान अल्प असते. काहीवेळा मादीसोबत मिलनानंतर नर सिकाडा गतप्राण होतो. मुंबईतील तरुण संशोधकांनी सिकाडाच्या पाच प्रजाती शोधून काढल्या होत्या. जैवीक अन्नसाखळीत सिकाडा कीटकाला महत्त्वाचे स्थान आहे. पक्षी आणि सरपटणाऱ्या जीवांच्या भक्ष्यामध्ये त्यांचा समावेश आहे. सिकाडाविषयी देशात अपेक्षित अभ्यास झालेला नाही. वृक्षतोड, मातीची झीज आणि शहरीकरण हे सिकाडाच्या अधिवासाला घातक असल्याचे मत अभ्यासकांचे आहे. 

सिकाडाची वैशिष्टय़े -

* 'सिकाडा'चा किरकिराट विणीच्या हंगामात मादीला साद घालण्यासाठी सुरू असतो.

* या कीटकाची प्रजननाची प्रक्रिया मुख्य करुन तीन प्रक्रियेमध्ये पूर्ण होते.

* झाडांवर घातलेल्या अंडय़ामधून लारवा जमिनीवर पडतो. त्यानंतर या लारव्याची पौढत्वापर्यंतची पूर्ण वाढ ही जमिनीखालीच होते. पूर्ण वाढ झालेला लारवा जमिनीवर आल्यानंतर तो आपल्या विशिष्ट कोशामधून बाहेर पडून झाडांवर अधिवास करतो.

* प्रौढावस्थेतील या कीटकाचे आयुर्मान फार अल्प असते. काही वेळा मादीसोबतच्या संभोगानंतर नर सिकाडा गतप्राण होतो.

हेही वाचा >  अपुऱ्या पोलीसांच्या मनुष्यबळामुळे शिक्षकाला चेकपोस्टवर लावली ड्युटी.. अन् चेकपोस्टवरच मोठा अपघात

गेल्या काही दिवसांपासून सिकाडा कीटकाचा आवाज ऐकू येत आहे. जसे तापमान वाढते तसे त्याचा आवाज वाढतो. तो तोंडाने आवाज काढत नसून शेपटीजवळ अवयव हलवून तो आवाज काढतो. या कीटकाचा अभ्यास होणे आवश्‍यक आहे. - डॉ. जयंत फुलकर (निसर्गप्रेमी) 

हेही वाचा > ''तिच्या आईवडिलांनी आमच्या लग्नाला परवानगी नाकरली.. म्हणूनच मी तिच्यासोबत.. ''..माथेफिरू युवकाची धक्कादायक जबानी