नाशिक : (अभोणा) कळवण तालुक्यातील पश्चिम पट्ट्यात असलेल्या अभोणा परिसरात शेती या पारंपरिक व्यवसायात दहा ते १५ वर्षांपासून आमूलाग्र बदल होत असून, त्याला आधुनिक टच मिळत आहे. तर सुशिक्षित तरुणांनी शेतीव्यवसायाला प्रतिष्ठा मिळवून दिली आहे. 

शेतीचे 'रूपडे' बदलले

वर्षानुवर्षे पारंपरिक पिके घेण्याकडेच या परिसराचा कल असायचा. चांगला पाऊस व मुबलक पाण्याच्या साठ्यामुळे स्वैर पद्धतीने पाण्याचा वापर होत असे. परंतु काही वर्षांपासून पावसात झालेला बदल व बहुतेक गावांतील सुशिक्षित तरुणवर्ग विशेषतः बार्डे, दह्याणे, गोसराणे, बेलबारे, ओझर, भगुर्डी, दत्तनगर, तिऱ्हळ, पाळे, कळमथे, अभोणा व परिसरातील काही गावांतील सुशिक्षित तरुण व उत्साही मंडळी शेतीत उतरल्याने शेतीचे ‘रूपडे’ बदलले आहे. जवळपास ८५ टक्के भागात ठिबक सिंचनाचा वापर करून पाण्याच्या योग्य नियोजनाने शेड नेट, पॉलिहाउस उभारून पारंपरिक उत्पादनाला फाटा देत फुलशेती, शतावरी, शिमला मिरची, टरबूज, पपई, स्ट्रॉबेरी अशी वेगवेगळी पिकं घेऊन शेतीला प्रतिष्ठा व व्यावसायिक पर्याय म्हणून सिद्ध केले आहे. 

सुशिक्षित तरुणांकडून व्यवसायाला प्रतिष्ठा 

परिसरातील सुशिक्षित तरुण शेतकऱ्यांनी मल्चिंग पेपरचा वापर करून मिरची, टोमॅटोसारख्या पिकांचे उत्पादन वाढविले आहे. तसेच वातावरणाचा योग्य अभ्यास करून ठिबक सिंचनाच्या माध्यमातून लिक्विड स्वरूपात रासायनिक खते देत जमिनीचा पोत सुधारला. आंतरपीक घेऊन उत्पादन क्षमता वाढविली. कांदा, मका, सोयाबीनबरोबरच द्राक्ष, डाळिंब लागवडीतही वाढ झाली. जवळपास सर्वच शेतकऱ्यांकडे शेतीची सर्व आधुनिक अवजारे, स्वयंचलित स्प्रेपंप, लहान-मोठे ट्रॅक्टर, मोबाईलवर नियंत्रित इलेक्ट्रिक मोटारपंपाच्या सहाय्याने आधुनिक ‘टच’ प्राप्त करून दिला आहे.

शेतीला जोडधंदा

प्रत्येक शेतकऱ्याकडे कांदा साठविण्यासाठी भव्य व भक्कम अशा कांद्याच्या चाळी उभ्या राहिल्या आहेत. शासनाच्या कृषी विभागाच्या अनेक योजनांचा काही सुशिक्षित तरुण शेतकऱ्यांनी लाभ घेतला आहे. शेतीला जोडधंदा म्हणून काही तरुणांनी दुग्धव्यवसायही सुरू केला असून, संपूर्ण परिसराला उत्तम दुधाचा पुरवठा होत असल्याने या ‘धवल क्रांती’ने शेतीव्यवसायाला प्रतिष्ठा प्राप्त करून दिली आहे. 

हेही वाचा > एकीकडे गौराईनिमित्त स्त्रीशक्तीचा जागर; दुसरीकडे 'ती'च नकोशी? चिमुरड्या जीवाला शिक्षा कशासाठी?

पारंपरिक उत्पादन पद्धतीत बदल करून पिकाची गुणवत्ता वाढविता आली. आंतरपीक पद्धतीने वर्षात चारवेळा उत्पन्न घेता आले. चांगल्या मालाला बाजारात दरही चांगले मिळालेत. - योगेश पाटील, शेतकरी, दह्याणे (बार्डे), ता. कळवण 

हेही वाचा > गंभीर! १५ वर्षीय मुलीची बापा विरोधात तक्रार; वेळीच वाचा फोडली म्हणून प्रकार उजेडात

संपादन - किशोरी वाघ