लेख - सुनील शिरवाडकर

नाशिक : गणेशोत्सवाच्या निमीत्ताने आपण जाणून घेतोय नाशिक मधील गणपती मंदिरांचे विशेष महत्त्व आणि त्याला असलेला इतिहास. आज आपण जाणुन घेतोय भक्तांना दैवी उर्जा आणि आध्यात्मिक अनुभव देणारे, दाक्षिणात्य पध्दतीने बांधलेले हे 'अण्णा गणपती नवग्रह सिध्दपिठम' मंदिराचा नाशिकमधील स्थापनेचा प्रवास.

देवळाली गावाजवळुन वाहणारी वालदेवी नदी. तिच्या वळणावर पलीकडे असलेला हिरवागार निसर्गरम्य परीसर. आणि त्यातच स्थित असलेला तो विशाल गणेश. 'अण्णा गणपती' त्याचं नाव.

अण्णा गुरुजी हे दाक्षिणात्य. त्यांना गणपतीचा द्रुष्टांत झाला. आणि मग त्यांनी या गणेशाची स्थापना करण्याचे ठरविले. त्यासाठी नाशिकची निवड केली. वालदेवीच्या किनारी काही वर्षापूर्वी हे मंदिर उभे राहिले.

४२ फुट उंचीच्या या विशाल गणेश मुर्तीची चार दिशांना चार मुखे आहेत. ही चार मुखे म्हणजे सुख, शांती, आयुष्य आणि आरोग्य यांची प्रतिके आहेत. मागील दोन हातात पाश आणि अंकुश हि आयुधे आहेत, तर पुढील दोन हातांपैकी एक गुडघ्यावरुन खाली सोडलेला. आणि दुसरा हात वरदहस्त! अर्थात आशिर्वाद देणारा आहे.

गणपतीची मुर्ती विराट असल्याने त्याचे मंदिर नाही. ती प्रशस्त मोकळ्या जागेवर आहे. त्याच्या सभोवर मात्र लहान लहान मंदिरे आहेत. त्यात मुख्यत्वे आहे नवग्रहांची नऊ मंदिरे. भगवान दत्तत्रेयांचे मंदिर आहे. अक्कलकोट स्वामींचे आहे.

एका बाजूला भगवान शंकर आहे. पार्वती माता आहे. आणि कार्तिकेय सुद्धा आहे. एका प्रकारे भगवान शंकराचा परीवारच येथे आहे.

जेंव्हा येथे शिवलिंग स्थापना झाली, तेव्हा सव्वा लाख लिटर दुधाचा अभिषेक त्यावर करण्यात आला. तसेच जवळपास एक कोटी रुद्राक्ष त्याला अर्पण करण्यात आले. सध्या अण्णा गुरुजींच्या वतीने आलेल्या भाविकांना हे प्रसादरुपी रुद्राक्ष अर्पण करण्यात येतात.

परंतु सध्या मंदिरे बंद आहेत. पण तरीही त्या बाजुला गेलात तर दुरुनही या विशाल अण्णा गणपतीचे दर्शन होऊ शकते. आपल्या भक्तांना दैवी उर्जा आणि अध्यात्मिक अनुभव देणारे, दाक्षिणात्य पध्दतीने बांधलेले हे 'अण्णा गणपती नवग्रह सिध्दपिठम' नाशिककरांचे नवीन श्रध्दास्थान आहे.