हाडे मजबूत कशी बनवायची (How to Make Bones Stronger):

हिवाळ्यात (Winter) बहुतेक लोकांची हाडे दुखतात. याचे मुख्य कारण म्हणजे हाडे कमकुवत असणं. आजकाल जीवनशैली Lifestyle बिघडल्याने आपण संतुलित आहार Balanced diet घेऊ शकत नाही. आपण बहुतेक चरबीयुक्त पदार्थ Fatty foods खातो ज्यामुळे ऊर्जा Energy मिळते पण त्यामुळे शरीराचे इतर भाग लवकर खराब होतात. अनेकदा आपण हाडांच्या आरोग्याकडे दुर्लक्ष करतो. त्यामुळे सांधेदुखी Joint pain, न्यूरोमॅटायटिस neuromatitis, सांधेदुखीचा त्रास वाढतो. ज्यांना या समस्या आहेत त्यांच्यासाठी हिवाळा एखाद्या आपत्तीपेक्षा कमी नाही.

डॉक्टर Doctor अनेकदा हाडे मजबूत करण्यासाठी पुरेसे दूध Milk घेण्यास सांगतात. यासोबतच कॅल्शियम सप्लिमेंट्सही calcium supplements दिली जातात. परंतु शरीरात कॅल्शियमचे पुरेसे प्रमाण होण्यासाठी फक्त कॅल्शियम असणे आवश्यक नाही तर कॅल्शियम व्यतिरिक्त शरीरात प्रथिने Protein, , जीवनसत्त्वे vitamins आणि इतर अनेक प्रकारची खनिज minerals असणे देखील आवश्यक आहे. तसेच, कमी कॅलरी आहार देखील हाडांसाठी योग्य नाही. तसे, हाडांच्या मजबुतीचा पाया बालपणातच घातला जातो कारण पौगंडावस्थेत आपण जे खातो त्यावरून हाडांचे आरोग्य ठरते. हेल्थलाइनच्या वृत्तानुसार, वयाच्या ३० व्या वर्षानंतर हाडे कमकुवत होऊ लागतात. अशा परिस्थितीत हाडांच्या आरोग्यासाठी आहारात अतिरिक्त गोष्टींचा समावेश करणे आवश्यक आहे. हाडे मजबूत करणार्‍या अशा गोष्टींची माहिती येथे आहे.

हाडे मजबूत ठेवण्यासाठी टिप्स:Tips for keeping bones strong:

1. कमी कॅलरी आहार टाळा (Avoid low calorie diets-)-

लठ्ठपणा वाढण्याच्या भीतीने आरोग्याबाबत जागरूक लोक अनेकदा कमी कॅलरीजचा आहार घेतात, परंतु हाडांच्या आरोग्यासाठी ते योग्य नाही कारण शरीराला कॅलरीज मिळाल्या नाहीत तर हाडे कमकुवत होऊ लागतात. कमी कॅलरीजमुळे, चयापचय गती देखील खूप कमी होऊ लागते, ज्यामुळे स्नायूंचे वस्तुमान कमी होऊ लागते. यामुळे हाड कमकुवत होतात. अभ्यासात असे आढळून आले आहे की जर रोज एक हजारपेक्षा कमी कॅलरी घेतल्यास हाडे कमकुवत होते.

2. व्हिटॅमिन डी आवश्यक (Vitamin D required)-

व्हिटॅमिन डी आणि व्हिटॅमिन के हाडांच्या मजबूतीसाठी सर्वात महत्वाची असतात. व्हिटॅमिन डीमुळे शरीरात कॅल्शियमचे शोषण शक्य होते. प्रति मिलिलिटर रक्तामध्ये 30 नॅनोग्राम व्हिटॅमिन डी असणे आवश्यक आहे. याच्या कमतरतेमुळे हाडांमध्ये ऑस्टियोपेनिया, ऑस्टियोपोरोसिस इत्यादी रोग होऊ शकतात.

3. नियमित व्यायाम (Regular Exercise)-

हाडे मजबूत करण्यासाठी तुम्ही व्यायामाची मदत घेऊ शकता. यासाठी असे व्यायाम करा ज्यात वजन उचलण्याची क्षमता वाढते. एका अभ्यासात असे आढळून आले की जे लोक एका वर्षासाठी वेट लिफ्टिंग प्रशिक्षणात सहभागी झाले होते त्यांची हाडांची घनता आणि हाडांचा आकार वाढला होता.

4. पुरेसे प्रथिने घेणे देखील महत्त्वाचे आहे (Protein)-

हाडांच्या आरोग्यासाठी पुरेसे प्रथिने असणे आवश्यक आहे कारण शरीरात प्रथिने कमी असल्यास कॅल्शियम योग्यरित्या शोषले जाऊ शकत नाही. मात्र, जास्त प्रथिनांमुळेही शरीरातील कॅल्शियमचे नुकसान होते. त्यामुळे हाडांसाठी संतुलित प्रमाणात प्रोटीन आवश्यक आहे.

5. दूध-दही, हिरव्या पालेभाज्या (Milk-yogurt, Green Leafy Vegetables)-

कॅल्शियमयुक्त अन्न हाडांसाठी आवश्यक आहे. यासाठी दुधासोबत हिरव्या पालेभाज्या, ब्रसेल स्प्राउट्स, सिमला मिरची, रताळे, टोमॅटो, स्ट्रॉबेरी, संत्री आणि केळी यासारख्या गोष्टी खाव्यात.