महिला, स्त्री, तरूणी असो वा लहान मुलगी. प्रत्येक स्त्री या चार टप्प्यातून जात असते. ती आयुष्य जगत असताना आधी मासिक धर्म, मग गर्भधारणा, प्रसूती आणि वयाच्या शेवटच्या टप्प्यात रजोनिवृत्ती याचा सामना तिला करावा लागतो. केवळ एवढेच नाही तर या सर्व गोष्टीतून जाताना कुटुंबाची काळजी, त्यांचे राहणीमाण, जेवण, त्यांच्यासाठी लागणाऱ्या गोष्टी याची काळजीही तिलाच घ्यावी लागते.

या सर्वात ती स्वत:ला इतकी गुरफटून घेते की ति स्वत:ची काळजी घेणं विसरते. पाया भक्कम असेल तर इमारतही बुलंद होते. त्याचप्रमाणे मुली वयात येताना त्यांची काळजी घेतली तर भविष्यात तिला कमी अडचणींचा सामना करावा लागेल. त्यामूळेच किशोरवयीन मुलींची नेमकी काय आणि कशी काळजी घ्यावी हे पाहुयात.

भविष्यात मुलींची प्रकृती व्यवस्थित रहावी असे वाटत असेल तर किशोरवयापासूनच त्यांच्या आरोग्याची काळजी घेणे आवश्यक आहे. मुलीचे एका निरोगी स्त्रीमध्ये रूपांतर होत असते. त्यामूळे हा टप्पा तिच्यासाठी महत्त्वाचा असतो. या वयात ती निरोगी राहिली तरच ती भविष्यातही निरोगी राहील, असे प्रसूती आणि स्त्रीरोग तज्ज्ञ डॉ. गायत्री देशपांडे यांनी सांगितले.

आजच्या जीवनशैलीमुळे वयाच्या प्रत्येक टप्प्यावर वजन वाढण्याची समस्या कायम असते. त्यामुळे अनेक आजार होतात. केवळ महाविद्यालयीन मुलीच नव्हे तर नोकरदार महिला, किशोरवयीन मुलीही वजन वाढण्याच्या आव्हानाला तोंड देत आहेत.

शहरी भागात मुलींना चांगले पोषण मिळते. त्यामूळे कमी वयात पाळी येण्याची समस्या वाढत आहे.पण, याचा कांगावा न करता मुलींना खेळण्यापासून रोखू नका. तुमच्या आहारात जंक फूड कमी करण्याचा प्रयत्न करा. त्यामूळे वजन वाढण्यास प्रतिबंध येतील.

मासिक पाळी लवकर येण्यामुळे मुलींमध्ये उंची वाढण्याची समस्या उद्भवू शकते. मुलगी शारीरिकदृष्ट्या सक्रिय राहिली तर अशा समस्यांवर मात करता येते.

कशी घ्याल काळजी

- मुलींना सुरुवातीपासूनच उत्तम आरोग्य आणि स्वच्छतेबाबत जागरुक करा.

- ऑरगॅनिक पॅड मासिक पाळीच्या काळात संसर्गाचा धोका कमी करतात.

- प्रसूतीनंतरच्या नैराश्याबाबत जागरुक राहा.

- 45 वर्षांच्या आधी रजोनिवृत्ती येते त्याला अकाली रजोनिवृत्ती म्हणतात. हे अधिक आव्हानात्मक आहे. त्याकडे दुर्लक्ष करू नका.

- वाढत्या वयाबरोबर हाडे, स्नायूंशी संबंधित समस्या वाढत जातात. यासाठी दर पाच वर्षांनी बोन डेन्सिटी स्कॅन करून घ्या.

- बोन डेन्सिटी स्कॅनला डेक्सा स्कॅन असेही म्हणतात. ही एक एक्स-रे निदान चाचणी आहे जी हाडांमध्ये कॅल्शियम आणि इतर खनिजांचे प्रमाण शोधते.

- जर व्हिटॅमिन डी कमी असेल तर याची अनेक कारणे असू शकतात. बहुविध गर्भधारणेमुळे ग्रामीण भागात ही समस्या सामान्य आहे.

- शहरी भागातील निष्क्रिय जीवनशैली आणि सूर्यप्रकाशाच्या कमी संपर्कामुळे महिलांमध्ये व्हिटॅमिन डी कमी होऊ शकते.

उत्तम आरोग्यासाठी काय कराल

- थकवा, अशक्तपणा, अशक्तपणा यासोबतच जीवनशैलीशी संबंधित आजार त्रास देतात. तर याचे कारण चुकीचे खाणे देखील असू शकते. नियमित आहारात कमीत कमी शिळे आणि डबाबंद अन्न असावे याची खात्री करा.

- सकाळचा नाश्ता पौष्टिक घटकांनी परिपूर्ण असावा. अधिक पौष्टिक असतात. अंकुर आलेली मटकी,मूगाचा आहारात पुरेशा प्रमाणात समावेश असावा.

- तुमच्या ताटात जीवनसत्त्वयुक्त पोषण असावे. प्रथिनांसह ताजी फळे आणि भाज्या.- फॉलिक अॅसिड, कॅल्शियम, आयोडीन आणि लोह घटकांसह जीवनसत्व अ यांचा योग्य समावेश असावा.