निरोगी दातांसाठी तुम्ही दिवसातून दोनदा आणि प्रत्येक वेळी किमान दोन मिनिटे दात घासावेत असा सल्ला तुम्ही डॉक्टरांकडून अनेकदा ऐकलं असेल. बरेच जण म्हणतात की, फक्त एक मिनिट ब्रश करणे पुरेसे आहे, तर काही पुरावे सांगतात की दोन मिनिटे ब्रश करणे देखील पुरेसे नाही. संशोधनानुसार, दातांवरील प्लाक किंवा कडक थर काढून टाकणे आणि यासाठी तीन ते चार मिनिटे दात घासणे उत्तम. याचा अर्थ आपण दात घासण्यासाठी जितका वेळ घालवतो त्याच्या दुप्पट वेळ द्यावा?

1970 च्या दशकात दंतचिकित्सक दोन मिनिटे ब्रश करण्यासाठी सांगायचे आणि नंतर मऊ ब्रश वापरण्याची शिफारस करू लागले. ब्रश करण्याची वेळ, टूथब्रशच्या प्रकाराबाबत आज झालेली एकमत 1990 पासून प्रकाशित झालेल्या अभ्यासांवर आधारित आहे. या अभ्यासातून असे दिसून आले आहे की, दोन मिनिटे ब्रश केल्याने दातांमधील घाण अधिक चांगल्या प्रकारे निघून जाते (उत्तम मार्गाने नाही).

दोन मिनिटांपेक्षा जास्त वेळ ब्रश केल्याने अधिक प्लेक निघून जातो, परंतु दोन मिनिटांपेक्षा जास्त वेळ ब्रश केल्याने दीर्घकाळात दात तुलनेने मजबूत राहण्यास मदत होते की नाही हे ठरवण्यासाठी पुरेसे संशोधन झालेले नाही. जेव्हा आपण दात घासतो, तेव्हा दातांच्या पृष्ठभागावरून जंतू (ज्याला डेंटल प्लेक म्हणून ओळखले जाते) काढून टाकण्याच्या मुख्य उद्देशाने आपण असे करतो. हा फलक म्हणजे जीवाणू, बुरशी आणि विषाणूंचा संचय आहे जो मायक्रोबियल बायोफिल्म म्हणून ओळखल्या जाणार्‍या समुदायात एकत्र राहतो. बायोफिल्म्स खूप चिकट असतात आणि फक्त ब्रश करून काढता येतात.

दात व्यवस्थित न घासल्याने किंवा बराच काळ या प्लेकची पातळी वाढू शकते, ज्यामुळे आपल्या शरीराची रोगप्रतिकारक शक्ती सक्रिय होऊ शकते आणि हिरड्या सुजल्यासारख्या परिस्थितीत उद्भवू शकतात. ही सूज सहसा वेदनादायक नसते, परंतु दात घासताना अनेकदा हिरड्यांमधून रक्त येते आणि कधीकधी श्वासाची दुर्गंधी येते. बायोफिल्म्स देखील दात किडण्यास कारणीभूत ठरू शकतात.

सध्याच्या पुराव्यांवर आधारित, अशी शिफारस केली जाते की प्रत्येक वेळी चार मिनिटे ब्रश केल्याने दात पांढरे होऊ शकतात, परंतु दिवसातून दोनदा दात घासण्यापेक्षा अधिक वेळा दात घासताना कडक ब्रश वापरू नका. यामुळे तुमचे दात आणि हिरड्या खराब होऊ शकतात. दात घासण्यासाठी तुम्ही अनेक पद्धती वापरू शकता. संशोधित 'बास' तंत्र वापरण्याची शिफारस केली जाते. त्याचा उद्देश हिरड्यांच्या तळापर्यंत स्वच्छ करणे हा आहे. हा दाताचा भाग आहे जेथे पहिला प्लेक तयार होतो आणि जळजळ होण्याची शक्यता असते.

तुम्ही तुमचे दात जास्त जोराने घासू नये. आपल्या तोंडाच्या कडक आणि मऊ ऊतींना नुकसान होऊ नये म्हणून हळूवारपणे दात घासण्यास प्राधान्य दिले जाते. ब्रश करण्याव्यतिरिक्त, 'फ्लॉस' (टूथ ब्रशिंग थ्रेड) द्वारे दात स्वच्छ करण्याची देखील शिफारस केली जाते. टूथ पिक्स, वॉटर जेट्स किंवा जीभ वळवणारे क्लीनर यासारख्या इतर उपकरणांच्या परिणामकारकतेबद्दल फारशी माहिती उपलब्ध नाही.

आपण दिवसातून दोनदा आणि प्रत्येक वेळी दोन मिनिटे ब्रश केला पाहिजे या सल्ल्याचे आपण पालन करू शकतो, परंतु आपण योग्य दात घासण्याकडे लक्ष केंद्रित करणे देखील महत्त्वाचे आहे. दोन मिनिटांपेक्षा जास्त वेळ ब्रश केल्याने आपल्या दातांवरील अतिरिक्त पट्टिका काढून टाकण्यास मदत होते, ज्यामुळे आपले दात मजबूत होऊ शकतात.