#स्पर्धापरीक्षा - जागतिक बॅंकेचा हवामान बदलासंबंधीचा कृती आराखडा
हवामान बदलासंबंधीचा जागतिक बॅंकेचा कृती कार्यक्रम
जागतिक बॅंक समूहाने दि. 7 एप्रिल 2016 रोजी जागतिक हवामान बदलासंबंधीचा कृती आराखडा जाहीर केला. हवामानबदल रोखण्यासाठी प्रत्येक देशांतर्गत अंमलात आणण्यात येणाऱ्या उपाययोजना आणि 2015च्या पॅरिसमधील जागतिक हवामानबदल परिषदेत प्रत्येक देशाने मान्य केलेली स्वयंनिर्धारित उद्दिष्टे साध्य करण्यासाठी जागतिक बॅंक मदत करणार होती. स्वच्छ ऊर्जानिर्मिती, हरित दळणवळण, हवामानाच्या अनुषंगाने केली जाणारी शेती या क्षेत्रांमधील प्रगतीसाठी जागतिक बॅंकेने 2020 पर्यंत साध्य करावयाची उद्दिष्टे राखली आहेत.
जागतिक बॅंकेचा हवामान बदलासंबंधीचा कृती आराखडा
हवामान-बदलाशी संबंधित सर्व माहिती आणि आकडेवारी एकाच ठिकाणी प्राप्त व्हावी, यासाठी जागतिक बॅंकेमार्फत यापूर्वीच "क्‍लायमेट चेंज नॉलेज पोर्टल' (Climate Change Knowledge Portal) या नावाचे एक संकेतस्थळ सुरू करण्यात आले आहे. जागतिक बॅंकेने या विषयासंबंधी प्रकाशित केलेल्या एका अहवालानुसार हवामानबदल रोखण्याच्या उपायांची तातडीने अंमलबजावणी न केल्यास 2030पर्यंत जगातील दारिद्य्ररेषेखालील लोकसंख्येत 100 दशलक्ष जणांची भर पडणार आहे.
जागतिक बॅंक समुहातील हवामानबदल विभागाचे प्रमुख म्हणून सध्या जॉन रोम (John Roome) हे कार्यरत असून यापूर्वी त्यांनी जागतिक बॅंकेच्या पूर्व-आशिया विभागाचे शाश्‍वत विकास संचालक म्हणून काम केले आहे. पाणी, दळणवळण, ऊर्जा, कृषी, पर्यावरण, सामाजिक प्रश्‍न, आपत्ती धोका व्यवस्थापन आणि हवामानबदल इ. विविध विषयांवर त्यांनी यापूर्वी काम केले आहे. याशिवाय बॅंकेच्या दक्षिण आशिया आणि आफ्रिकी विभागातही त्यांनी कामकाज पाहिले आहे.
कृती आराखड्यातील काही ठळक मुद्दे पुढीलप्रमाणे
- 2020 पर्यंत हवामानाशी संबंधित जागतिक बॅंक समूहाच्या पोर्टफोलिओमध्ये वाढ करण्यात येणार असून तो 21 पासून 28 टक्‍क्‍यांपर्यंत वाढविण्यात येणार आहे.
- स्वयंनिर्धारित उद्दिष्टांच्या परिपूर्ततेसाठी हवामानशास्रीय धोरणे गुंतवणूक योजना व कृती आराखडे तयार करणे आणि त्यांची अंमलबजावणी करणे यामध्ये जागतिक बॅंकेमार्फत साह्य पुरविण्यात येणार आहे.
- जागतिक बॅंक समूहाच्या "इंटरनॅशनल फायनान्स कॉर्पोरेशन' या सदस्य संस्थेमार्फत विविध देशांत करण्यात येणाऱ्या गुंतवणुकींमध्ये पुढील 5 वर्षांत 3.5 अब्ज अमेरिकी डॉलरपर्यंत वाढ करण्यात येणार आहे.
- अपारंपरिक ऊर्जाक्षेत्रातील गुंतवणुकीमधील जोखीम कमी करण्यासाठी वैविध्यपूर्ण गुंतवणुकीवर भर देण्यात येणार असून 2020 पर्यंत 20 गिगाव्हॅट अपारंपरिक ऊर्जानिर्मिती क्षमता निर्माण करण्याच्या उद्देशाने गुंतवणूक करण्यात येणार आहे.
- शहरी दळणवळण सुविधा आणि कमी कार्बन उत्सर्जन करणारे बहुपर्यायी दळणवळण यांचा जगातील विविध प्रदेशांमध्ये विकास व्हावा, यासाठी 2016 ते 2020 या काळात जागतिक बॅंकेतर्फे 2 अब्ज अमेरिकी डॉलरची गुंतवणूक करण्यात येणार आहे.
- नगरविकासाच्या योजनांच्या आराखड्यात हवामानबदल रोखण्यासाठीचे उपाय समाविष्ट करणे आणि 2020 पर्यंत जगभरात किमान 30 शाश्‍वत शहरे विकसित करणे.
- 2020 पर्यंत 40 देशांत तेथील हवामानाचा विचार करून टिकाऊ कृषी पद्धतींचा विकास करण्यात येणार आहे.
स्पर्धा परीक्षांच्या तयारीसाठी महत्त्वाच्या विषयांवरील आणखी लेख वाचा-
Read latest Marathi news, Watch Live Streaming on Esakal and Maharashtra News. Breaking news from India, Pune, Mumbai. Get the Politics, Entertainment, Sports, Lifestyle, Jobs, and Education updates. And Live taja batmya on Esakal Mobile App. Download the Esakal Marathi news Channel app for Android and IOS.